Lược sử Giáo xứ Phú Thạnh

GIÁO XỨ PHÚ THẠNH

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÝ
Giáo xứ Phú Thạnh bao gồm phường Bùi Thị Xuân và xã Phước Mỹ của thành phố Qui Nhơn. Nhà thờ Phú Thạnh, trung tâm sinh hoạt của giáo xứ, tọa lạc tại 330 Âu Cơ, phường Bùi Thị Xuân, thành phố Qui Nhơn.

II. ĐÔI DÒNG LỊCH SỬ
1. Giai đoạn hình thành
Phú Thạnh còn được gọi là Phú Tài. Nguyên Phú Tài là một họ đạo thuộc địa sở Tân Dinh. Năm 1927, Phú Tài là một trong 8 họ đạo được tách từ địa sở Tân Dinh để thành lập địa sở Cây Da. Lúc bấy giờ Phú Tài đã có 20 giáo dân.[1]

Từ năm 1956, số giáo dân gia tăng chủ yếu là số quân nhân của Trung đoàn 14 và gia đình của họ đóng căn cứ tại Phú Thạnh. Năm 1958 nhà thờ Phú Thạnh được xây dựng. Năm 1960, Trung đoàn 14 được gọi là Trung đoàn Phú Thạnh. Năm ấy Phú Thạnh có 1.054 giáo dân, trong số đó có 129 tân tòng vừa lãnh nhận Bí tích Rửa tội ngày 07 tháng 10 năm 1960. Ngày 01 tháng 01 năm 1962, Sư đoàn 9 Bộ binh được thành lập tại Phú Thạnh trên cơ sở Trung đoàn Phú Thạnh. Ngày 20 tháng 09 năm 1963, Sư đoàn di chuyển vào Sa Đéc. Căn cứ của Sư đoàn dần dần được chuyển giao cho Tiểu đoàn tiếp vận của Sư đoàn 22 Bộ binh.

Theo lịch Giáo phận 1963, Phú Thạnh có 3.800 tín hữu, đa số là quân nhân và gia đình của họ. Để giúp việc linh hồn cho số quân nhân và gia đình của họ, có các cha tuyên úy sau đây:

1. Cha Phêrô Lê Như Hảo, từ 1957 đến tháng 02 năm 1958. Cha làm nhà thờ bằng khung sắt tiền chế: cao 4m, rộng 7m, dài 28m, lợp tôn. Nhà thờ quá thấp và rất nóng nực.
2. Cha Giuse Nguyễn Liệp, từ tháng 02 năm 1958 đến tháng 05 năm 1958.
3. Cha Giuse Đặng Văn Qui, từ tháng 05 năm 1958 đến tháng 09 năm 1959.
4. Cha Phaolô Võ Vân Cẩm,[2] cha sở Kiều Đông kiêm nhiệm Tuyên úy, từ tháng 10 năm 1959 đến tháng 02 năm 1965.
5. Cha Luy Cao Đức Thuận, Tuyên úy Bảo an đoàn kiêm nhiệm, từ tháng 03 năm 1965 đến tháng 11 năm 1966.
6. Cha Phêrô Nguyễn Đình Đệ, ở Đồng Tiến kiêm nhiệm, từ tháng 11 năm 1966 đến tháng 06 năm 1967.

2. Thành lập giáo xứ
Trước năm 1967, các cha tuyên úy chỉ tạm ở Phú Thạnh trong thời gian ngắn, có cha ở nhiệm sở của ngài, chỉ đến Phú Thạnh cử hành các bí tích. Từ năm 1967, cha Phêrô Khổng Văn Giám được bổ nhiệm đến ở tại Phú Thạnh. Từ đây Phú Thạnh có tên trong danh sách các giáo xứ của Giáo phận. Lịch Giáo phận năm 1970 ghi Phú Thạnh có 2.126 giáo dân. Cha Giám xây trường học và hội trường.

Tháng 08 năm 1974, cha Luca Nguyễn Huy Kỳ về làm cha sở Phú Thạnh thay cha Giám. Đầu năm 1975, Phú Thạnh có 1.598 giáo dân. Sau ngày 30 tháng 04 năm 1975, giáo dân còn độ 800 người, đa số là dân địa phương.

Tháng 06 năm 1975, cha Kỳ được bổ nhiệm làm cha sở Ngọc Thạnh và cha Micae Nguyễn Tri Phương được đưa về làm cha sở Phú Thạnh. Lúc bấy giờ nhiều người đến lao động sản xuất tại Long Mỹ, trong số nầy có một số giáo dân, một cộng đoàn các Nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Qui Nhơn và một nhóm các thầy Đại Chủng viện. Sau đó vì hoàn cảnh quá khó khăn và không thuận tiện, Đức cha Phaolô Huỳnh Đông Các quyết định giải tán nhóm đại chủng sinh và đưa các thầy về trung tâm Làng Sông.

Hiện nay có hai cộng đoàn nữ tu sinh hoạt trong địa bàn của giáo xứ: Cộng đoàn nữ tu Mến Thánh Giá Qui Nhơn tại Long Mỹ và cộng đoàn nữ tu Dòng Thánh Phaolô Đà Nẵng tại Phú Tài.

Năm 1977, cha Phương không còn ở Phú Thạnh, nên cha Luca Nguyễn Huy Kỳ, cha sở Ngọc Thạnh, kiêm nhiệm giáo xứ Phú Thạnh cho đến năm 2004. Nhà thờ Phú Thạnh qua thời gian đã hư hại nặng. Cha Luca Kỳ xin được tài trợ và bắt đầu công việc tu sửa ngày 24 tháng 02 năm 1997. Cha nâng cao nhà thờ lên 7m, dài 36m, rộng 9m, đóng trần nhà bằng tôn lạnh, lát gạch bông cung thánh và lòng nhà thờ, đóng bàn ghế gỗ tốt thay cho bàn ghế gỗ ngo đã hư, thiết kế hệ thống âm thanh và tải điện vào nhà thờ. Công trình hoàn thành vào ngày 15 tháng 08 năm 1997. Năm 2002, cha xây nhà xứ Phú Thạnh với diện tích 105m².

Chúa nhật 25 tháng 01 năm 2004, nhằm ngày mồng bốn Tết Giáp Thân, Đức cha Phêrô Nguyễn Soạn chủ trì lễ bổ nhiệm cha Luca Nguyễn Huy Kỳ làm chánh xứ và thường trú tại Phú Thạnh. Năm 2006, cha xây nhà đa năng, dùng làm phòng giáo lý và các sinh hoạt khác của giáo xứ.

Ngày 21 tháng 08 năm 2011, cha Gioakim Bùi Tấn Lộc  được bổ nhiệm làm cha sở giáo xứ Phú Thạnh thay cho cha Luca Kỳ đi nghỉ hưu. Cha Lộc xây lại cổng nhà thờ khang trang.

Ngày 04 tháng 06 năm 2013, cha Phêrô Võ Hồng Sinh được bổ nhiệm làm cha sở giáo xứ Phú Thạnh. Cha chỉnh trang khuôn viên phía trước nhà thờ đẹp hơn trước, với hang đá Đức Mẹ và đài Thánh Giuse.

Cuối năm 2017 giáo xứ Phú Thạnh có 271 gia đình, 965 tín hữu, được phân bố trong 3 giáo khu và 1 giáo họ: giáo khu Vô Nhiễm 304, giáo khu Mân Côi 287, giáo khu Trinh Vương 170, giáo họ Long Mỹ 204.

3. Các cha sở và cha phó
- Các cha sở
1. Cha Phêrô Khổng Văn Giám (1967-1974).
2. Cha Luca Nguyễn Huy Kỳ, lần 1 (8.1974 - 6.1975).
3. Cha Micae Nguyễn Tri Phương (1975-1977).
  . Cha Luca Nguyễn Huy Kỳ, cha sở Ngọc Thạnh, kiêm nhiệm (1977-2004).
4. Cha Luca Nguyễn Huy Kỳ, lần 2 (2004-2011).
5. Cha Gioakim Bùi Tấn Lộc (2011-2013).
6. Cha Phêrô Võ Hồng Sinh (2013-…).

Cha phó
1. Cha Matthia Võ Nhân Thọ (2013-2015).
2. Cha Luy Huỳnh Minh Tú (2018-...).