LÀM THẾ NÀO ĐỂ CHƯƠNG TRÌNH MỤC VỤ NĂM THÁNH GIÁO PHẬN ĐƯỢC THỂ HIỆN CỤ THỂ TRONG LÃNH VỰC MỤC VỤ: HÔN NHÂN – GIA ĐÌNH – GIỚI TRẺ ?

Tháng Mân côi còn 1 tuần nữa mới xong, Cha sở đã nói với bà con: “Tháng 11 là tháng cầu nguyện cho các linh hồn nơi luyện ngục trong đó có ông bà Cha mẹ vì thế tôi mời  gọi bà con ra nghĩa trang dọn dẹp vệ sinh, nhổ cỏ, quét sơn các ngôi mộ, sửa soạn ngăn nắp nơi dâng lễ, nơi viếng mộ…”.

Chưa hết, đầu tháng 11 cha nhắc “Cha sẵn sàng ngồi tòa, bà con dọn mình lãnh bí tích hòa giải đặc biệt trong tháng này hầu có nhiều những ơn ích cho các linh hồn nơi luyện ngục”.

Kết quả: Các con em trong giáo xứ từ già đến trẻ đi rất đông dâng những nén nhang, bó hoa, hòa với lời kinh râm ran trước mộ người thân, hương khói hương kinh quyện nhau cùng với lòng thành bay lên trước nhan Thiên Chúa (trái ngọt của mục vụ là thế).

Những tư tưởng, hành động, lời nói của cha sở ở trên con tạm gọi đó là mục vụ cụ thể. Nhưng đó chỉ là một việc trong muôn ngàn việc mà các cha sở, cha phó đang làm. Có thể lúc này tĩnh tâm nhưng tâm không tĩnh vì bão Damrey vừa đi qua hậu quả vẫn còn đó nơi nhà thờ, xóm làng, quê nhà,... có mẫu hang đá nào cho phù hợp với năm thánh? Văn nghệ hoạt cảnh nội dung có gì mới hơn so với năm trước? v.v. … Qua đó ta thấy việc nối việc, việc chồng việc và biết bao việc không tên khác đan xen vào nhau.  Đó là điều con thấy được, chỉ thấy và viết ra vài dòng mở đầu chứ chưa một ngày nào ở xứ trong cương vị linh mục thế thì làm sao có thể giải quyết vấn đề mục vụ cụ thể cho hôn nhân – gia đình – giới trẻ mà đề tài đưa ra cho con. Nếu có viết được thì xem ra là con đang múa rìu qua mắt thợ, cầm đèn chạy trước ôtô, mà nếu có viết thành bản văn cụ thể chắc chắn chỉ làm mất thời gian của quý Cha “biết rồi nói hoài nói mãi”, chuyện con nít. Vì thế trong bầu khí tĩnh tâm tháng 11 con xin được ngồi lại bên quý Cha để ngẫm những lời kinh, lời giáo huấn, hướng dẫn và cả những việc mục vụ cụ thể mà các Cha đang làm trong bầu khí năm thánh. Và qua đó con tự hỏi bản thân mình cụ thể đã làm được gì để giúp cho giáo phận?

1 NGỒI…

Trong lời Kinh Năm Thánh Giáo Phận Qui Nhơn có lời cầu “Xin Chúa gia tăng tình yêu và nhiệt tình tông đồ,/ để mọi thành phần trong Giáo phận Qui Nhơn chúng con,/ làm nên cộng đoàn chứng nhân và truyền giáo./ Xin cho mọi người tìm thấy ánh sáng niềm tin và ơn cứu độ.” Lời nguyện xin tha thiết mong sao từng người Kitô hữu là chứng nhân và truyền giáo giống như các bậc tiền nhân đã làm đồng thời phải giúp mọi người chưa biết Chúa tìm thấy được ánh sáng niềm tin và ơn cứu độ mà 400 năm qua các bậc tiền nhân đã làm.

Trong văn thư hướng dẫn ơn toàn xá, Đức giám mục giáo phận đã nhấn mạnh: “Mục đích của Năm thánh là để gia tăng đức tin, đức cậy và đức mến, để cảm tạ Thiên Chúa vì những ơn lành Ngài đã ban xuống trên Giáo phận, để bày tỏ tâm tình tri ân đối với các bậc tiền nhân đã góp phần gieo trồng, duy trì và làm phát triển đức tin trong Giáo phận, và cũng để lấy đà đẩy mạnh công cuộc tân Phúc Âm hóa trong toàn Giáo phận.” Vâng lời Đức Cha, cuộc họp hội đồng mục vụ diễn ra vào ngày 17/10/2017 cũng xoáy sâu vào chủ đích Tân Phúc Âm Hóa  trong toàn giáo phận, hầu lắng nghe những đóng góp ý kiến tích cực từ giáo dân, cùng tìm những sáng kiến mới v.v. ... với phương pháp mới, lòng nhiệt thành mới, cách diễn tả mới…để đẩy mạnh truyền giáo trên toàn giáo phận. 

Cùng chung ý tưởng với Đức Cha, Cha Tổng Đại diện cũng đã đề ra văn thư hướng dẫn cộng đoàn dân Chúa Giáo Phận Qui Nhơn sống năm thánh cụ thể hơn trong vấn đề mục vụ. Trong văn thư mục II Các Điểm Nhấn Dành Riêng,  Cha viết :“Đặc biệt giới trẻ, thiếu nhi, các gia đình trẻ :

- Thi đua học hỏi giáo lý năm Thánh, thực hiện các sáng kiến sống Năm Thánh.

- Tổ chức các hình thức trại hành hương Năm Thánh, các buổi cầu nguyện Taizé, các nhóm chia sẻ, học hỏi Lời Chúa...

- Giảm thiểu các cuộc du lịch, dã ngoại mang tính giải trí, hưởng thụ và hãy biến thành các cuộc hành hương năm Thánh để lãnh ơn Toàn xá.”

Theo thông tin từ trang mạng Giáo phận có nhiều giáo xứ đã tổ chức các cuộc hành hương năm thánh, tham dự thánh lễ rất đông nhất là các Lễ Trạm,…

Cụ thể hơn từ cấp cơ sở là các giáo xứ với những gợi ý ngắn gọn trong văn thư này đã tạo hứng cho các Cha sở áp dụng cách cụ thể trong giáo xứ. Với nhiều đoàn thể như: Hội đồng giáo xứ; hội Legio; hội Mến thánh giá tại thế, hội Lòng thương xót; hội Mân côi; nhóm Giáo lý viên ; nhóm Ca đoàn; Thiếu nhi thánh thể, đội Giúp lễ, đội Kèn trống; đội Trợ táng; giới Hiền mẫu; giới Gia trưởng; giới Thanh thiếu niên; giới Thiếu nhi;…. Xin trích ra đây vài đoạn trong bài viết của Lm Phêrô Võ Hồng Sinh-Cha sở giáo xứ Phú Thạnh về đề tài “Dân Chúa, đặc biệt các đôi bạn trẻ cần được trang bị những hành trang nào để trở thành chứng nhân và tông đồ yêu thương phục vụ ” ?

[- Trong gia đình, khi vừa sinh ra, đứa con đã nhận được tình thương vô điều kiện của cha mẹ và các em phải học để đáp lại bằng tình hiếu thảo, thể hiện qua thái độ ngoan ngõan vâng lời hầu làm cho cha mẹ hài lòng. Đây là thứ tình yêu "nhận nhiều hơn cho". Lớn lên một chút, các em dần dần khám phá ra: ngoài cha mẹ, các em còn có các anh chị em khác trong gia đình cũng đang yêu thương em bằng tình huynh đệ. Với tình yêu này, các em phải tập sống "cho đi nhiều hơn nhận lãnh". Ngoài gia đình, mỗi em lại có bạn bè để chọn lựa và yêu thương gọi là tình bạn hữu. Các em phải tập "cho và nhận ngang nhau: "Hòn đất ném đi hòn chì ném lại". Vì "Có đi có lại mới toại lòng nhau". Đến khi trưởng thành, người thanh niên sẽ tự chọn một người khác phái đồng trang lứa để yêu và được yêu. Tình yêu đó gọi là tình yêu nam nữ, và dẫn đến tình phu thê. Trong đó mỗi bên sẽ thực hành "cho nhiều nhận ít". Hai người có bổn phận hiến thân cho nhau và hy sinh vì nhau để được hạnh phúc. Đến khi có con cái, cha mẹ lại yêu thương phục vụ con bằng một tình yêu vô vị lợi, vô điều kiện và không lựa chọn gọi là tình phụ tử hay tình mẫu tử, trong đó cha mẹ thể hiện tình yêu phục vụ bằng việc"cho đi không cần nhận lại", hy sinh tất cả mà không mong báo đền. Đây là tình yêu phục vụ cao cả phản ảnh tình yêu bao la của Thiên Chúa là Tình Yêu. Như vậy trong môi trường gia đình, con người sẽ có điều kiện để thực tập sống tình yêu thương phục vụ từ nhỏ đến lớn, từ dễ đến khó.

- Trong giáo xứ và Dòng tu, các bạn trẻ được mời gọi nhìn lên Chúa và học gương Ngài để lại: "yêu thương đến cùng"; "cho thì có phúc hơn nhận"; "Tha thứ vô điều kiện",... Chúa đã khiêm nhường rửa chân cho môn đệ và muốn ở lại với loài người mọi ngày trong bí tích Thánh Thể, trở nên của ăn giúp loài người được hạnh phúc đời đời, luộn bao dung tha thứ vô điều kiện trước những tội lỗi và những đối xử tệ bạc của loài người, đã tình nguyện chết đền tội thay để cứu lòai người khỏi chết và sau này còn được hưởng hạnh phúc đời đời. Đây là tình yêu phục vụ cao quý nhất.

Ngoài ra, các bạn còn phải quan tâm đặc biệt tới những người bệnh tật đau khổ và bị bỏ rơi, phải cầu nguyện điều tốt cho những kẻ đang thù ghét làm hại mình. Tất cả những điều này được tóm lại trong kinh Thương Người có Mười Bốn Mối và Kinh Hòa Bình của thánh Phanxicô mà các bạn cần đọc và quyết tâm thực tập mỗi ngày. Mỗi ngày, các bạn phải năng xét mình để loại dần tính ích kỷ và tự mãn của mình, siêng năng học sống Lời Chúa và cầu xin ơn Thánh Thần giúp các bạn sống nhân bản, tốt lành hơn. Có như thế các bạn mới sống đời yêu thương phục vụ và nên chứng nhân tông đồ cho Chúa, chia sẻ niềm vui ơn cứu độ cho mọi người.

Hãy tham gia vào những việc hợp khả năng của các bạn. Nếu có khả năng chuyên môn, các bạn có thể tham gia ban nhạc, ca đoàn, Legio hoặc ban giúp lễ… Cộng đoàn là nơi giới trẻ có thể trổ tài, dùng những khả năng Chúa ban cho mình để phụng sự Chúa và phục vụ Giáo Hội. Để trổ tài như thế, nhiều khi các bạn phải dấn thân, phải liều mình. Cả khi thấy mình không có tài năng gì đi nữa, các bạn vẫn có thể tham gia các công việc từ thiện xã hội. Thí dụ, vào các dịp lễ, nhất là vào các dịp lễ lớn của cộng đoàn. Và mỗi khi có tổ chức lễ lớn trong cộng đoàn như thế, các bạn hãy hy sinh đến sớm để chuẩn bị, và sau đó ở lại tiếp tay dọn dẹp giúp cộng đoàn. Tuổi trẻ là tuổi dấn thân, coi thường nặng nhọc. Trời cho các bạn sức khoẻ "phi thường" vào lứa tuổi đó, để chúng ta làm những việc mà người khác đều "sợ" hoặc không làm nổi. Đặc biệt, những bạn cùng sống trong một thành phố có thể liên kết để sinh hoạt chung với nhau. Hãy tham gia những nhóm có sẵn trong cộng đoàn hoặc thành lập thêm những nhóm mới. Nếu ngại đọc kinh, các bạn có thể gia nhập những nhóm đọc Kinh Thánh, cầu nguyện bằng cách chia sẻ Lời Chúa, lắng nghe Lời Chúa, để Lời Chúa biến đổi hoặc nuôi dưỡng tâm hồn mình. Các bạn cũng có thể tổ chức một đội đá banh, đánh bóng chuyền, bóng bàn cho khoẻ, học nhạc cho biết, chơi nhạc cho vui, hoặc thành lập các nhóm viết văn, làm thơ hoặc tập vẽ, chụp hình, tổ chức dã ngoại, tiếp tay với cha sở tổ chức và điều hành trại trẻ,…”.] Như vậy vấn đề mục vụ cụ thể mà đề tài đưa ra đã được giải quyết vì nằm trong tầm tay của các Cha sở vì các ngài là những chuyên viên về mục vụ, nhất là có ơn Chúa.

Đó là những việc cụ thể đang làm tại các giáo xứ tuy hình thức có khác nhau nhưng tất cả đều chung tay chung sức tạo nên một cộng đoàn chứng nhân và truyền giáo. Với nhiều đoàn thể, nhiều công việc và tính đa dạng đặc thù của từng vùng tất cả tạo nên một khối lượng công việc kinh khủng, chưa nói đến những công việc không tên, đối nội đối ngoại … để xây dựng, làm bác ái, lo giáo dục,…  đã vậy giải quyết vấn đề phải thật cụ thể, tròn trịa, đầy, đủ và đúng. Người giải quyết không ai khác chính là các Cha sở.  Giải quyết hết bao nhiêu đó cũng đủ cho các ngài nên thánh mà có lẽ là thánh “linh mục tử đạo”. Nhưng còn các bạn trẻ - gia đình của anh chị em lương dân thì sao? Chẳng lẽ năm thánh trôi qua mà “họ thì không được ăn những mảnh vụn từ bàn chủ rơi xuống sao? ” Các Cha sở rất muốn nhưng khó vô cùng vì thực tại ở mỗi giáo xứ khác nhau.

2. NGHE…

Một Cha cao niên trong giáo phận chia sẻ, ước chi Tông Huấn Niềm Vui Yêu Thương của Đức thánh Cha Phanxico, trong đó có 3 chương (chương 5;6;7) dạy các gia đình và bạn trẻ sống yêu thương, rất hay sát với những khó khăn của thời đại hôm nay và chỉ ra phương cách giải quyết. Đó là kết tinh có tính toàn cầu mà Chúa Thánh Thần đang làm việc, hãy đón nhận, “xào nấu”, “chế biến”,… sao hợp với khẩu vị rồi cho con cái mình ăn. Cần lắm những “người đầu bếp giỏi”.  

Thời đại thông tin. Trong tháng qua, trong tuần qua, facebook của bạn trẻ trong giáo phận đang nhao nhao về gương sáng năm thánh hay là về những chuyện đau lòng trong Giáo Phận? Ai trong giáo phận có thẩm quyền và năng lực để tạo điều kiện cho các bạn trẻ đua nhau nói về năm thánh, về những gương mẫu phải học đòi?

Một người giáo dân gởi thư tâm sự: Truyền giáo là ra đi, Chúa thực sự ra đi xin đừng nhắc nhiều đến hai từ "truyền giáo". Không ra đi mà nhắc nhiều đến truyền giáo thì vô tình chúng ta làm nguội đi, mờ dần đi lệnh truyền thúc bách của Chúa Giêsu "Anh em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ loan báo tin mừng cho mọi loài thụ tạo" (Mc 16,16).

3. ĐI ….

Con số thống kê năm 2016 số giáo dân trong giáo phận là 72.396 người, Chúa trao cho 114 linh mục chăm sóc, như vậy tính trung bình mỗi linh mục lo cho 635 người giáo dân, nếu dừng ở con số 635 người Kitô hữu này mà một linh mục phải chăm sóc là chưa đủ vì giáo phận còn có ý hướng đến những người lương dân. Đặc biệt là trong năm thánh và như thế phải cộng thêm 32.571 người vì dân số của giáo phận là 3.785.600 người, một con số quá lớn nếu chia đều cho từng linh mục trong giáo phận để cầu nguyện là 33.206 người/ 1 linh mục, nói đơn giản cứ 100 người thì chỉ có 5 người có đạo vậy thì 95 người kia ta có dự định gì không? Nhiều người chưa nhận biết Chúa, cộng với những lý do khách quan như đã nói ở trên chẳng lẽ ta không có cách nào tăng thêm 1% người công giáo cho mỗi năm sao? Hay cứ để tăng theo lẽ tự nhiên là rửa tội, là hôn phối,…. Mà đây lại là vùng ngoại biên, vùng truyền giáo, vùng đất cần các thợ gặt đi gặt lúa về, thiết nghĩ trong đó rất nhiều những con chiên lạc đang ở đâu đó vì chiến tranh, vì thời cuộc, vì cuộc sống mưu sinh, vì miếng cơm manh áo … mà chưa có ai thúc bách, tìm về. Đó là một nhu cầu lớn đến mức không nói ra thành lời. Với bầu khí năm thánh ta thử đặt lại vấn đề với một hướng mới cụ thể xem sao: “Làm thế nào để chương trình mục vụ năm thánh giáo phận được thể hiện cụ thể trong lãnh vực mục vụ cho người lương dân?

Giải quyết vấn đề này không thể đánh trên bàn phím những kế sách, những chương trình mục vụ cụ thể, những bài học giáo lý nữa,….  mà là ĐỨNG DẬY, LÊN ĐƯỜNG TRUYỀN GIÁO. Đi truyền giáo theo đúng nghĩa đen, tức là lấy cơ hội năm thánh hồng ân này làm bệ phóng để cho những tình nguyện viên ra đi truyền giáo, giống như các bậc tiền nhân đã làm cách đây 400 năm. Đến ở cùng họ thì chắc chắn Chúa Thánh Thần sẽ chỉ cho cụ thể phải làm mục vụ thế nào.

Cụ thể ai đi ? Dạ, con linh mục Phêrô Phan Chí Anh thuộc linh mục đoàn giáo phận Qui Nhơn.

Với ai? ; Ở đâu? ; Đối tượng? ; Tiền ở đâu? ….

Cụ thể đang chờ: “Hãy lên đường” hay “Cứ từ từ”?

"Bút mực là lửa nhiệt huyết trong lòng
Sách vở là cánh đồng truyền giáo mênh mông
Các số hạng là những mảnh đời cụ thể 
Phương pháp giải là là niềm phó thác cậy trông
Kết quả là những con người trở về với Chúa"

Trong cõi lặng của tháng các linh hồn, với bầu khí tĩnh tâm, bầu khí tri ân cảm tạ của năm thánh xin thắp lên 3 nén hương lòng: hương của lòng tri ân, hương của lòng cảm tạ và nén hương xin ơn truyền giáo. Xin các bậc tiền nhân nhìn xuống trên quê hương giáo phận mà cầu bầu cùng Chúa cho chúng con. Chúng con tin với sự hiệp nhất, một đầu một trái tim, sẽ làm cho danh Chúa cả sáng, nước Chúa trị đến, ý Chúa thể hiện trên toàn giáo phận Qui Nhơn. Amen.