Thời gian gõ nhịp xoay vần, dòng đời cứ lặng lẽ trôi qua. Mỗi người có một cuộc sống, một công việc, ước mơ và dự tính riêng; ai nấy đều vui vẻ chăm lo cho hạnh phúc riêng của mình với những ước mơ dù là rất đơn giản và nhỏ nhoi. Và tôi cũng không nằm ngoài cỗ quay thời gian của tạo hoá với ước mơ riêng của mình. Ngày tháng qua mau, học hết cấp 1, cấp 2 rồi cấp 3 cùng với những ước mơ dự tính cho tương lai, bao nhiêu kế hoạch cho con đường học vấn cũng như đường tình duyên…; và mọi thứ xem ra đang vận hành rất tốt…
Thế nhưng vào một ngày, ngày mà hoàn toàn không có trong dự tính hay kế hoạch của mình, Thiên Chúa đã chen ngang đời tôi như một cơn gió nhẹ chợt đến và thổi cuộc đời tôi chuyển sang một hướng khác mà tôi không hề hay biết. Kể từ giây phút đó Chúa đã chạm vào đời tôi. Sự va chạm này đã làm cho tôi không ít boăn khoăn khi đứng trước một kế hoạch dài hạn mà tôi và gia đình đã vạch sẵn ngay từ trước. Tôi bắt đầu lo lắng, suy nghĩ, lựa chọn, đắn đo đưa ra quyết định rồi lại thu hồi cứ lặp đi lặp lại… nhiều và rất nhiều tư tưởng đan xen trong tâm trí, có thể nói là hơi bất ổn trong lúc này.
Nếu đứng trên phương diện tình yêu đôi lứa thì ngày này được xem như là cánh cửa đang mở ra trước mắt một khung trời mới, một khởi đầu tuyệt vời và là một kỉ niệm khó quên của “cái thuở ban đầu lưu luyến ấy”. Nhưng riêng những người sống đời thánh hiến, ngày này không phải là ngày của sự rung động giữa hai trái tim theo cảm tính hay khởi điểm cho một chút hạnh phúc chợt đến, chợt đi bởi một cái nhìn hay một lời ngọt ngào của ai đó, mà là một ngày của sự đáp trả đầy xác quyết, một sự chọn lựa dứt khoát với cả con tim đầy trách nhiệm, niềm tin và tình yêu. Xác quyết vì biết rằng sự lựa chọn này xuất phát từ tình yêu đối với Thiên Chúa, từ một loài thụ tạo thấp hèn đối với Đấng quyền năng. Vì thế, chúng ta không thể đùa giỡn hay nông nổi nhất thời mà phải dứt khoát và trách nhiệm. Dứt khoát, vì một khi theo Chúa mình không thể bắt cá hai tay hay đứng núi này trông núi nọ; trách nhiệm, vì sự lựa chọn này chính tôi phải trả giá cho cuộc đời mình nên tự mình phải gánh lấy trách nhiệm, không đổ lỗi cho bất cứ một ai dù cho đắng cay chua xót.
Thật vậy, bước theo Chúa trong đời sống thánh hiến không phải theo kiểu hên xui, miễn cưỡng hay là đường cùng phải đi, nhưng là xuất phát từ niềm tin, tình yêu và sự quảng đại hy sinh liên lỉ từng ngày trong trong cuộc sống một cách mãnh liệt với mục đích là dành tình yêu trọn vẹn cho Đấng Chịu Đóng Đinh. Theo Tông huấn Đời sống thánh hiến (Vita Consecrata) của Đức thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II nhắc đến: “Xức dầu thơm quý giá là một hành động yêu thương nguyên tuyền, hoàn toàn ngoài mục đích cầu lợi, là dấu chỉ của sự quảng đại cho đi không tính toán; điều này được diễn tả qua một cuộc sống dành riêng để yêu mến và phụng sự Chúa, dâng hiến cho chính Chúa và cho Nhiệm Thể của Người. Một cuộc sống "được cho đi" mà không tính toán khiến cho cả nhà sực mùi thơm. Ngày hôm nay, không thua kém gì ngày hôm qua, nhà Thiên Chúa là Giáo Hội vẫn được trang điểm và thêm phong phú nhờ sự hiện diện của đời thánh hiến.” (ĐSTH, số 104)
“Các con hãy sống trọn cuộc hiến dâng cho Thiên Chúa, để cho thế giới này đừng mất đi một tia sáng chiếu ngời vẻ đẹp của Thiên Chúa trên đường đời của nhân loại. (...). Các con đã bước vào con đường hoán cải trường kỳ, con đường trao hiến dành riêng cho tình yêu Thiên Chúa và anh chị em, để luôn làm chứng cách tuyệt đẹp về ân sủng đang biến đổi cuộc đời Ki-tô hữu. (…). Trong Giáo Hội và trong thế giới, đời thánh hiến có sứ mạng đặc biệt là làm chứng cho Đức Ki-tô bằng cuộc sống, bằng việc làm và lời nói. (…). Hỡi những người tận hiến, dù già hay trẻ, hãy sống trung thành với điều đã cam kết với Thiên Chúa, bằng cách làm gương sáng cho nhau, nâng đỡ nhau. Dù đôi khi các con gặp nhiều khó khăn hay dù tại vài nơi đời thánh hiến không còn được kính trọng đi nữa, các con có phận sự mời gọi những người thời đại này hãy ngước nhìn lên cao, đừng để mình bị ngụp lặn trong công chuyện hàng ngày, nhưng hãy để cho Thiên Chúa và Tin Mừng của Con Thiên Chúa thu hút. Đừng bao giờ quên rằng, các con là những người một cách đặc biệt có thể và phải nói rằng không những các con thuộc về Đức Ki-tô, mà các con "đã trở nên Đức Ki-tô" nữa.” (ĐSTH, số 109).
Lựa chọn và hy sinh là một trong những điều kiện cần thiết để người tu sĩ tìm ra được giá trị đích thực trong bậc sống của mình. Có lẽ trong cuộc đời này không có một sự lựa chọn nào mà không có hy sinh; hoặc tôi được cái này phải hy sinh điều kia, hoặc để đạt được ước mơ này tôi phải đánh đổi những mất mát nọ…; vì có hy sinh nên chúng ta mới có sự lựa chọn. Nếu tôi chọn bậc sống hôn nhân gia đình thì tôi phải chấp nhận những điều kiện đòi hỏi và bất trắc có thể xảy ra của bậc sống ấy. Nếu tôi chọn theo Chúa trong bậc sống tu trì thì tôi cũng phải chấp nhận cái giá phải trả cho bậc sống này, đó là điều hiển nhiên.
Tác phẩm “Ngọc Trong Đá”, tập truyện đầu tay của Nguyễn Đông Thức xuất bản lần đầu năm 1986, đã được đạo diễn Trần Cảnh Đôn chuyển thành phim năm 1991 và được trình chiếu trên đài truyền hình Việt Nam. Tác phẩm được dẫn vào từ một câu hát… “Hạnh phúc như ngọc trong đá. Không đến với ai chỉ hời hợt đi qua. Hạnh phúc như mật ngọt trong hoa. Không đến với ai không cần cù tìm lấy”. Với lời hát này tác phẩm Ngọc trong đá đã lôi cuốn người đọc không thể bỏ qua từng chi tiết với nhân vật chính tên Hương, người con gái khuê cát trong một gia đình công chức trung lưu thời bấy giờ. Cô đã sẵn sàng bỏ lại sau lưng quá khứ của một tiểu thư diễm kiều và sẵn sàng chấp nhận hy sinh với những thử thách gian nan, khắc nghiệt nơi nông trường để tìm kiếm và khẳng định giá trị đích thực của mình. Sự hy sinh của Hương đã giúp cô tìm ra một lẽ sống mới cho riêng mình trong hạnh phúc mặc dù cô đã trải qua nhiều khó khăn gian khổ, nhiều vấp ngã trong sự lựa chọn ấy.
Vâng, chúng ta, những người theo Chúa trong đời sống thánh hiến, sự lựa chọn của chúng ta không phải là sự lựa chọn đi tìm lẽ sống, tìm hạnh phúc cho riêng mình nhưng là cho một sứ mạng cao cả đang chờ ta phía trước. Một sứ mạng đòi đỏi ta dám hy sinh, từ bỏ, dám chịu đau khổ, dám chấp nhận sự va chạm trong đời sống chung, dám chịu thiệt thòi mất mát và dám đứng lên sau những lần gục ngã, dám tin tưởng phó thác hoàn toàn đời mình vào bàn tay quan phòng của Chúa qua ba lời khuyên Phúc Âm… Lời đáp trả của chúng ta trong “cái thuở ban đầu” ấy cũng là lời xin vâng tuyệt đối khởi đầu cho những thách đố đang chờ ta phía trước.
Trên hành trình dâng hiến, Chúa mời gọi mỗi người theo một cách thức và hoàn cảnh khác nhau, vì trước mặt Chúa mỗi người đều có vẻ đẹp riêng, một sứ mạng riêng mà Ngài muốn đặt để cho phù hợp với ý định của Ngài. Môsê được mời gọi qua hình ảnh bụi gai bốc cháy trong sa mạc; Phêrô thì trong một buổi sáng đẹp trời nơi biển hồ; Phaolô được gọi qua một cú ngã ngựa thật đau trên đường Đamas, và Inhaxiô ngã xuống sau những lý lẽ kêu căng tự mãn của mình…
Dẫu biết rằng ơn gọi của bạn và tôi lúc khởi đầu không giống nhau nhưng sự khác biệt ấy đã để lại cho chúng ta một kỷ niệm và dấu ấn thiêng liêng suốt cuộc đời trên hành trình theo Chúa. Có thể Chúa gọi chúng ta từ những cái bất ngờ, những thời điểm không thuận lợi hay những lúc đang xuôi chèo mát mái hoặc những những hoàn cảnh thật trớ trêu…; và đó là khoảnh khắc Chúa chen ngang đời ta, đã cướp đi trái tim ta. Chính từ giây phút ấy Ngài đã viết nên thiên tình sử giữa người tu sĩ và bạn tình Giêsu. Trên trang thiên tình sử ấy chắc chắn người tu sĩ sẽ phải trải qua rất nhiều “phân đoạn” buồn vui trong cuộc đời. Vì không có tình yêu nào chảy mãi trong dòng suối ngọt ngào êm ả nhưng ít nhiều đều phải trải qua những thách đố đau đớn bởi sự ghen tỵ giận hờn, của hiểu lầm vấp ngã, của sự đụng độ nhau trong đời sống chung, của những lần tan nát cõi lòng, của mất mát đau thương, của sự thất vọng, cô đơn, của những đêm trường chán nản buông xuôi.... Tất cả những điều đó xảy ra như một cuộc thanh luyện tình yêu về lòng trung thành với sự lựa chọn của mình.
Trên hành trình theo Chúa trong ơn gọi tận hiến chắc chắn chúng ta không sao tránh khỏi những khó khăn vấp ngã, thất bại trong đời sống chung, trong việc tuân giữ ba lời khuyên Phúc Âm, trong những lần vỡ mộng bởi “cái thuở ban đầu” không còn nữa, mà thay vào đó là sự hụt hẫng “À! Thì ra là vậy…”. Trong lúc này chỉ có ta mới quyết định đứng lên đi tiếp hay ngồi lì. Chúng ta không thể đổ lỗi tại chị, tại anh, tại vùng đất này, nơi cộng đoàn, hội dòng hay tập thể này…; không phải tại ai hay tại bất cứ điều gì mà chỉ mình ta mới biết rõ ta đang làm gì. Hạnh phúc không đâu xa, nó đang ở ngay dưới chân nên chúng ta cần nắm giữ để sự lựa chọn của chúng ta đem lại giá trị đích thực vì ta đã thuộc về Chúa với trọn trái tim, linh hồn và thể xác ngay từ giây phút Chúa chen ngang đời mình.