Giáo phận Qui Nhơn

Bản điều trần thứ bảy của Linh Mục Gioakim Đặng Đức Tuấn

Sau khi đọc nhan đề bài viết này, chắc mọi người sẽ không khỏi thắc mắc: Lâu nay chỉ nghe và đọc 6 bản điều trần của Linh mục Gioakim Đặng Đức Tuấn (1806-1874), chứ làm gì có bản điều trần thứ 7 ?    Trong tác phẩm “Cuộc đời và tác phẩm của Linh mục Đặng Đức Tuấn”, tác giả Nguyễn Văn Thoa có phiên âm và dịch nghĩa 6 bản điều trần của Linh mục Gioakim Đặng Đức Tuấn theo thứ tự từ 1-6[1]. Và ở chương III: Bản văn Hán Nôm có: Sáu bản điều trần- Tập sách cổ của Linh mục Nguyễn Hữu Triết[2].

Tháp Thầy Bói - nhắc lại đôi điều thú vị

Nhưng khoảng trăm năm trước đó, quãng năm 1870, sách Đại Nam Nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn khi mô tả đầm Biển Cạn - một tên gọi cổ xưa của đầm Thị Nại - đã chép như sau: “Nước đầm đổ vào cửa Thị Nại, trong đầm có một núi nhỏ tục gọi Tháp Thầy Bói, phía tả là Gành Hổ, phía hữu là Bãi Nhạn. Lại phía tả có Vũng Tàu, Gành Triều, là Bãi Sò, là Mũi Cổ Rùa, phía Bắc có thôn Huỳnh Giản”.

Bí ẩn tường thành cổ dưới lòng biển Quy Nhơn

Trao đổi với PV Tiền Phong, TS Đinh Bá Hòa, nguyên Giám đốc Bảo tàng tổng hợp Bình Định cho hay, ngày trước ông từng ra khu vực "tường thành" này để kiểm tra và cũng ngờ ngợ với suy nghĩ ban đầu là một công trình do người Chăm Pa làm để lại do khu vực này từng là nơi cư trú của người Chăm. Tuy nhiên sau đó, một số người bạn của ông làm công tác địa chất tại một trường đại học ngoài Hà Nội có vào để cùng với ông đi kiểm tra và lấy mẫu, thì cho rằng đây là một bờ san hô cổ do thiên nhiên hình thành từ hàng mấy triệu năm về trước. Có thể, đây là một rạn san hô cổ chứ không phải các rạn san hô như hiện nay.

Đằng sau vẻ đẹp của Thi Nại

Đầm Thi Nại ở Bình Định là thắng cảnh nổi tiếng, đã đi vào thơ ca: “Bình Định có núi Vọng Phu, Có đầm Thi Nại, có Cù Lao Xanh…” Những ghi chép trong sử sách xưa sẽ giúp chúng ta hiểu thêm về một địa danh không chỉ có vẻ đẹp say đắm lòng người.

Giám mục Lambert De La Motte đến thăm họ đạo có tên Lâm Thuyền hoặc Làm Thuyền?

Theo Địa bạ Gia Long năm 1811 làng Ngọc Hội hiện nay (nơi có giáo xứ Chợ Mới, thuộc xã Vĩnh ngọc, thành phố Nha Trang) chính là thôn Lâm Toản (Toản trong chữ Hán thuộc bộ Kim nghĩa là cái khoan, cái dùi). Cùng viết một chữ Hán như nhau nhưng khi phiên âm và phát âm sang tiếng Việt là Lâm Toản hoặc Lâm Toàn đều đúng cả... Như vậy những địa danh Lam-tuyen, Lam-thuyen, Lem- tuyen, Lam-toun là do các giáo sĩ phương Tây ghi thiếu dấu hoặc ghi sai, còn Lâm Thuyền, Làm Thuyền, Xóm Thuyền là do những nhà nghiên cứu Việt Nam gần đây suy diễn ra. Đúng tên của nó là Lâm Toản hoặc Lâm Toàn nhưng dân địa phương gọi là Lâm Tuyền.