Hơn sáu mươi năm qua, bài thơ Ông đồ luôn để lại những rung cảm trong lòng khách yêu thơ. Nhà nghiên cứu Vương Trí Nhàn nhận xét : “Một thứ dư ba kỳ lạ. Ý ở ngoài lời. Và càng đọc, người ta càng thấy mình không chỉ thương cảm với một lớp ông đồ hay chữ nay quá thời lạc lõng, mà còn cảm thấy bùi ngùi trước tất cả những gì tốt đẹp, bị thời gian đẩy vào quên lãng... Chỉ bằng một bài thơ nhỏ 25 câu, 100 chữ, ông đã ghi lại được một hình ảnh đã qua đi cùng lịch sử, để nó có thể vĩnh viễn tồn tại trong tâm tưởng nhiều thế hệ bạn đọc. Và đó chính là sức mạnh kỳ lạ đến ma quái của thơ ca, của văn chương...”
Thực thế, bài thơ nhẹ nhàng mà mỗi lần đọc lên đều lắng đọng trong lòng người đọc như nỗi niềm tác giả : có cái gì lâng lâng như một tiếng thở dài, rưng rức một nỗi ngậm ngùi.
Lá vàng, mưa bụi. Tất cả đều trĩu nặng những ưu tư, xót xa, nuối tiếc
Trong nỗi niềm ấy, BBT Quán Văn xin ghi lại ở đây bài thơ Ông Đồ cùng các bản dịch ra tiếng Ý, tiếng Anh, tiếng Pháp..... để bạn đọc thưởng lãm cùng với lời chúc một năm mới an lành, thân tâm an lạc.
BBT Quán Văn
Ông đồ
Mỗi năm hoa đào nở Lại thấy ông đồ già Bày mực tàu giấy đỏ Bên phố đông người qua.
Bao nhiêu người thuê viết Tấm tắc ngợi khen tài “Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay”.
Nhưng mỗi năm mỗi vắng Người thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thắm; Mực đọng trong nghiên sầu...
Ông đồ vẫn ngồi đấy, Qua đường không ai hay. Lá vàng rơi trên giấy; Ngoài giời mưa bụi bay.
Năm nay đào lại nở, Không thấy ông đồ xưa. Những người muôn năm cũ Hồn ở đâu bây giờ ?
Vũ Đình Liên
Và dưới đây là bản dịch sang tiếng Pháp của chính tác giả Vũ Đình Liên cùng với Mireille Gansel.
Le vieux lettré calligraphe.
Chaque année s’ouvre la fleur du pêcher On retrouve le vieux lettré encre de chine, papier pourpre étalés Sur un trottoir parmi tant de passants
Nombreux ils demandent une calligraphie Puis prodigues des louanges s’extasient : « Quel tour de main pour tracer ainsi des traits Beaux comme un vol de dragon, une danse de phénix ! »
Mais chaque année, on compte les absents Où sont-ils ceux qui demandent une calligraphie Le papier triste perd son éclat L’encre sèche dans l’écritoire mélancolique ….
Le vieux lettré est toujours assis là Ils passent leur chemin – nul ne le voit Sur le papier tombe la feuille jaune Dans l’air vole la fine brume
Cette année elle s’ouvre de nouveau la fleur de pêcher On ne retrouve plus le vieux lettré Les hommes du temps passé Où s’en sont-ils allés ?
(Traduction de Mireille Gansel et de Vu Dinh Liên) Và bản dịch sang tiếng Anh của Dr. Chat V. Dang :
The Sino-Vietnamese Teacher
Each year, when peach flowers blossom, We see again the old teacher Display black ink and crimson paper On the sidewalk busy with passers-by.
Many people hire him to write, Praising in wonder his talent: "His dexterous hand draws like Dancing phoenix, flying dragon."
But each year, clients become rarer. Where are you now calligraphy users? Untouched red paper deep in sadness, Unstirred ink gloomy inside the jar.
The teacher is still sitting there, Pedestrians are unaware. A yellow leaf falls on the paper As dusty rain flies in the air.
This year, peach trees bloom again Ancient teacher is not seen. People from millennia past Where are your souls now?
Và cuối cùng là bản dịch sang tiếng Ý của Elena Pucillo Truong:
Il vecchio letterato calligrafo
Ogni anno sboccia il fior di pesco Si rivede il vecchio letterato Con il suo inchiostro di china, i fogli di carta rossa stesi sul marciapiede tra i tanti passanti
In molti domandano una calligrafia Poi prodighi di elogi si estasiano: “Che abilita’ della mano nel tracciare dei tratti cosi’ belli come un volo di dragone, una danza di fenice!”
Ma ogni anno, si contano gli assenti Dove sono quelli che chiedono una calligrafia La carta triste perde il suo splendore L’inchiostro secca nel calamaio melanconico
Il vecchio letterato e’ sempre seduto li’ Essi vanno per la loro strada, nessuno si interessa a lui Sulla carta cade la foglia ingiallita Vola nell’aria una pioggia leggera
Quest’anno sboccia di nuovo il fior di pesco Non c’e’ piu’ il vecchio letterato Gli uomini del tempo passato Dove se ne sono andati?
Ý kiến bạn đọc