LỄ TẤN PHONG ĐỨC CHA GALIBERT LỢI
TẠI GÒ THỊ NĂM 1879
Les Missions Catholiques
số 555, Vendredi 23 Janvier 1880, tr. 39-40
Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính
chuyển ngữ
Hình và chữ ký của Đức cha Galibert trong cuốn
“Un Missionnaire albigeois en Cochinchine. Mgr Galibert, évêque d'Eno,
vicaire apostolique de la Cochinchine orientale”,
của cha E. Teysseyre, V. Lecoffre (Paris), 1887
Ngày 13 tháng Mười 1879, Đức cha Colombert, giám mục Samosate, Đại diện tông tòa Tây Đàng Trong, đã lên tàu vận tải La Rance để đến tỉnh Bình Định, tấn phong giám mục cho Đức cha Galibert (Lợi), được bổ nhiệm làm giám mục hiệu tòa Eno và là Đại diện tông tòa Đông Đàng Trong, thay thế cho Đức cha Charbonnier (Trí).
Đức cha đã có thể thăm viếng Côn Đảo (Poulo-Condor), nơi mà chưa có vị giám mục nào ghé bến, và đã ban bí tích thêm sức cho một số dân đảo được một linh mục bản xứ chuẩn bị. Chúa Nhật ngày 19, ngài đã cập bến Qui Nhơn, nơi mà nước Pháp có một ông lãnh sự đại diện và một đội lính. Cách đây hai dặm là chủng viện của miền truyền giáo, được gọi là Làng Sông, và thêm hai dặm nữa là tòa giám mục, được biết dưới tên gọi Gò Thị. Tất cả những vị đại diện tông tòa trước đây của giáo miền rộng lớn này gồm cả xứ Chân Lạp đều được bí mật tấn phong tại đây. Lần này, buổi lễ được cử hành công khai; có đông giáo dân và lương dân tham dự.
Lễ tấn phong được tiến hành vào ngày Chúa Nhật, 26 tháng Mười, trong ngôi nhà thờ đẹp đẽ được cung hiến cho Thánh Tâm Chúa, rất ấn tượng với những điêu khắc trang trí, những đồ mạ vàng, đồ khảm, và những loại gỗ có màu sắc khác nhau. 5 quan chức của nhượng địa Pháp hiện diện, dẫn đầu là ông lãnh sự với trang phục đại lễ, đã gây hiệu quả tốt cho dân chúng. Cha Dourisboure (Cố Ân), Quyền đại diện của địa phận Đông Đàng Trong, nổi danh vì sự tận tâm của ngài dành cho người Bahnars, và cha Tournier (Cố Thu), quản lý địa phận Tây Đàng Trong, phụ tế cho vị giám mục mới được tuyển cử. Rất ít thừa sai có thể hiện diện tại Gò Thị, vì thời gian lễ tấn phong chỉ được biết vài ngày trước đó, và cũng vì thời tiết mùa này xấu đến độ việc đi lại rất khó khăn. Các em cô nhi của Nhà dục anh (cô nhi viện) và các chủng sinh Làng Sông chiếm một chỗ riêng, cùng với khoảng 60 nữ tu của nhà dòng gần đó rất tận tâm với công việc rửa tội cho các trẻ em ngoại giáo. Ban nhạc gồm những nhạc công lương dân và Công giáo đã tấu nên những giai điệu rất hay. Địa phận Đông Đàng Trong sẽ ghi nhớ mãi ngày trọng đại này, lần đầu tiên một buổi lễ tấn phong được tổ chức công khai.
Đức cha Marie-Louis Galibert, gốc Địa phận Albi, đã rời chủng viện ở Paris vào cuối năm 1868 để đến truyền giáo tại địa phận này mà ngày nay ngài là Đại diện tông tòa. Nhà thờ (cũ) Gò Thị
(Lm. Phaolô Nguyễn Minh Chính, Xuôi ngược thời gian, Tủ sách Nước Mặn, 2019, tr. 177-180)
Tên gọi xưa của Campuchia hiện nay.