Giáo lý Giáo Hoàng - Trang 2

Thuốc giải độc tốt nhất cho việc lạm dụng ngôi nhà chung của chúng ta là sự chiêm ngắm (xem ibid., 85; 214 ). Nhưng bằng cách nào? Không có vắc-xin cho việc này, cho việc chăm sóc ngôi nhà chung, để không gạt nó sang một bên? Đâu là liều thuốc giải cho căn bệnh không chăm sóc ngôi nhà chung? Đó là sự chiêm ngắm. “Khi không biết dừng lại và thán phục cái đẹp, thì sẽ không có gì là ngạc nhiên nếu người ấy đối xử với mọi thứ như thể đối tượng để sử dụng và lạm dụng không chút đắn đo”

Nếu các giải pháp đối với đại dịch mang dấu ấn của ích kỷ, dù nó là của con người, doanh nghiệp hay quốc gia, có lẽ chúng ta có thể thoát khỏi khủng hoảng virus, nhưng chắc chắc không phải thoát khỏi khủng hoảng nhân loại và xã hội mà virus đã  dấy lên và đưa ra ánh sáng. Cho nên anh chị em hãy chú ý đừng xây nhà trên cát (x. Mt 7, 21-27)! Để xây dựng một xã hội lành mạnh, hòa nhập, công bằng và hòa bình, chúng ta phải thực hiện nó trên nền tảng của lợi ích chung.

Tôi nhớ đến một câu chuyện thời trung cổ kể về “hội chứng tháp babel”, đó là khi không còn sự liên đới. Câu chuyện thời trung cổ này kể rằng, trong quá trình xây dựng tòa tháp, có một người rơi xuống – chắc là nô lệ - và người đó đã chết nhưng chẳng ai nói điều gì cả: “Thật tôi nghiệp, anh ấy đã phạm sai lầm và đã ngã xuống”. Trái lại, nếu một viên gạch rơi xuống, tất cả mọi người sẽ trách móc. Và nếu ai đó là thủ phạm thì sẽ bị trừng phạt! Tại sao?

Thật vậy, “khi sử dụng của cải, con người phải coi của cải vật chất mà mình sở hữu cách chính đáng không chỉ như của riêng mình, nhưng còn là của chung nữa: nghĩa là của cải đó có thể sinh ích không những cho riêng mình mà còn cho cả người khác nữa” (GLCG 2404). Chúng ta là những người quản lý của cải, không phải là ông chủ. Những người quản lý. “Đúng, nhưng của cải là của tôi”. Đúng, là của anh, nhưng để anh quản lý nó chứ không phải để cho anh sở hữu nó cách ích kỷ. 

Đại dịch là một cuộc khủng hoảng và khủng hoảng đó xảy ra không giống nhau: chúng ta trở nên tốt hơn hoặc tồi tệ hơn. Chúng ta phải trở nên tốt hơn, để cải thiện những bất công xã hội và suy thoái môi trường. Hôm nay chúng ta có cơ hội để xây dựng cái gì đó khác biệt. Ví dụ, chúng ta có thể gia tăng nền kinh tế phát triển toàn diện cho người nghèo chứ không phải cho chủ nghĩa tư bản phúc lợi.

Tuy nhiên, dưới ánh sáng đức tin, chúng ta biết rằng Thiên Chúa nhìn con người theo cách khác. Ngài tạo nên chúng ta không phải như đồ vật nhưng như một con người được yêu thương và có khả năng yêu thương. Ngài đã dựng nên chúng ta giống hình ảnh và họa ảnh của Ngài (St 1,27). Theo cách này, Ngài đã ban cho chúng ta một phẩm giá độc đáo, mời gọi chúng ta sống hiệp thông với Ngài, hiệp thông với anh chị em của chúng ta, trong việc tôn trọng tất cả thụ tạo.