Trang mới 
https://gpquinhon.org 
https://gpquinhon.org 
Thành Tà Kơn – Huyền thoại và lịch sử
Đăng lúc: Thứ hai - 21/10/2013 04:23
Lê Lào_TCVHBĐ
Thành Tà Kơn nằm ở độ cao khoảng 700m so với mặt nước biển, cách trung tâm xã Vĩnh Sơn chừng 6km về hướng Tây Nam, cách thị trấn Vĩnh Thạnh trên 50km về phía Nam. Theo người dân địa phương Tà Kơn có nghĩa là “chồng lên nhau” ý muốn nói đến những hòn đá được xếp chồng lên nhau rất kì bí. Thành Tà Kơn gắn liền với câu chuyện cảm động giữa nàng Hơ-Bia xinh đẹp và Thần núi tài hoa.
Huyền thoại
Về huyền tích thành Tà Kơn, người Bahnar kể rằng: “Ngày xưa, trong làng có nàng Hơ-Bia rất xinh đẹp. Thần núi đem lòng yêu và muốn lấy nàng làm vợ. Thần núi rất xấu trai, Thần có khuôn mặt bằng đá, dưới cằm có yếm như yếm bò cái. Khi đội quân của Thần núi kéo đến, nàng Hơ-Bia bèn dùng trí thông minh để thử tài và yêu cầu nếu Thần vượt qua được ba cuộc thử tài của nàng thì sẽ chấp nhận lấy Thần. Lần thử thứ nhất là lấy nước đổ vào gùi, làm sao cho nước đừng chảy; thứ hai là lấy vỏ chuối đem trồng cho mọc thành cây và thứ ba là lấy con gà chặt đầu rồi phơi khô mà gà vẫn sống. Cả ba lần Thần núi đều vượt qua được, hai người thành vợ chồng và cùng nhau xây nên thành Tà Kơn này”.
Cũng có truyền thuyết: “Tà Kơn xưa kia vốn là ngôi nhà của ba anh em: Trum, Trăm và Hơ-Bia. Họ là hai ông vua, còn người em út Hơ-Bia là một công chúa xinh đẹp, thông minh. Một vị vua xứ khác tên là Bok Tơpơnka có ý định cầu hôn Hơ-Bia, nhưng đó là vị vua ác, không được công chúa yêu và hai người anh đã từ chối lời cầu hôn. Không cưới được nàng công chúa xinh đẹp, vua Bok Tơpơnka nảy sinh ý chiếm đoạt, liền kéo quân đánh thành Tà Kơn.
Khi quân binh đánh thành kéo đến thì mặt trời sắp lặn nên hai vua giữ thành liền bảo với Bok Tơpơnka: “Cũng đã muộn rồi, để chúng tôi nấu cơm cho binh lính của ngài ăn lấy lại sức ngày mai đánh nhau”. Thế rồi họ sai người lấy sừng trâu nấu với bí đao thật nhuyễn phân phát cho quân địch. Khi nước sừng trâu nguội, cô quánh lại làm thắt ruột binh lính của Bok Tơpơnka. Không còn quân binh để đánh chiếm thành, Bok Tơpơnka định bỏ chạy thì hai vị vua Trum và Trăm giữ lại, đòi tỉ thí phân định hơn thua mà không dùng đến binh lính và sức lực. Đầu tiên, mỗi bên thả ra một con sóc, con nào kêu to hơn là bên ấy thắng. Con sóc của Bok Tơpơnka “bị câm” nên vị vua giữ thành thắng. Sau đó mỗi bên thả ra một con gà trống và chỉ con gà của vua Trum là gáy được nên Bok Tơpơnka lại thua. Tiếp đến là mỗi bên trồng một cây chuối, vừa trồng xong là cây chuối của vua Trum liền ra hoa còn cây chuối của Bok Tơpơnka cứ đứng rũ nên phần thắng liên tục thuộc về Trum. Bị thua bẽ mặt, Bok Tơpơnka tiếp tục huy động binh lính đánh thành và đã bị hai anh em Trum, Trăm chặt làm 3 khúc. Nhưng Bok Tơpơnka lấy đầu ngựa gắn vào đầu mình, lấy thân thuyền làm bằng đá gắn vào làm chân của mình và sống dậy. Hai vị vua Trum, Trăm hoảng loạn phá thành, đạp nóc nhà và bỏ chạy về hướng biển Đông rồi biến mất, còn công chúa Hơ-Bia đi về đồi KônSơrut (làng K2, xã Vĩnh Sơn – khu vực Vườn cam Nguyễn Huệ). Sau đó, người làng Kon Blò không biết gì về 3 anh em nhà vua nữa”. Nhưng hàng năm người làng đều mang đến thành Tà Kơn một con dê để cầu xin 3 anh em nhà vua bảo hộ cho dân làng
Lịch sử
Vào nửa cuối thế kỷ XVIII, khu vực Tà Kơn và vườn cam Nguyễn Huệ là một trong những căn cứ trong buổi đầu khởi binh của phong trào Tây Sơn...
Hiện nay, di tích Tà Kơn (hay còn gọi là thành Tà Kơn) được bao bọc bởi những cánh rừng nguyên sinh có hệ sinh thái động, thực vật rất phong phú, nơi nổi tiếng với nhiều loài gỗ quý như: chò chỉ, lát hoa, sao, dầu, giẻ, re, kiềng kiềng, mật, lim xanh, sến, dổi… có tuổi đời trên hàng trăm năm và bên dưới sườn núi là những cột đá tự nhiên được xếp chồng đều đặn chẳng khác nghệ thuật sắp đặt hiện nay; có chiều cao khoảng 20 – 30m; chiều dài hơn 300m, chiều rộng bề mặt chừng 10 – 50m.
Theo các nhà lịch sử học và địa chất học, thành Tà Kơn là những khối đá hình lục lăng, hình trụ được hình thành qua biến đổi kiến tạo địa chất thuộc địa khối Kon Tum được cấu tạo bởi nham thạch cổ nhất, có niên đại từ 1,8 – 2 triệu năm, cũng là nơi cư trú của cư dân bản địa Bahnar Kriêm. Hiện tượng thiên nhiên kỳ thú này không chỉ trở thành danh thắng nơi núi rừng này mà nó đã đi vào sử thi của họ… Được biết, Bảo tàng Tổng hợp Bình Định đang phối hợp với Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Vĩnh Thạnh khảo sát, lập hồ sơ đề nghị công nhận thành Tà Kơn là di tích lịch sử – danh thắng cấp tỉnh.
Sau khi được xếp hạng, di tích lịch sử và danh thắng này sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa và cảnh quan thiên nhiên nơi đây, nối kết các điểm du lịch văn hóa, lịch sử và danh lam thắng cảnh trên địa bàn và tour du lịch hấp dẫn dọc hành lang Đông – Tây theo quốc lộ 19 từ hệ thống tháp Chăm Quy Nhơn, Tuy Phước, Tây Sơn, Bảo tàng Quang Trung, khu du lịch sinh thái Hầm Hô, Đàn Kính Thiên lên Hồ thủy điện Định Bình, Thủy điện Vĩnh Sơn… Đặc biệt, là thành Tà Kơn huyền bí, ở đó du khách có thể tham quan rừng nguyên sinh bạt ngàn, hệ thống động, thực vật phong phú, những khe suối đẹp, hang động cuốn hút, các làng bản ruộng nương của người Bahnar thơ mộng, các lễ hội đặc sắc: cồng chiêng, đâm trâu, khánh thành nhà rông, mừng lúa mới và thưởng thức những món ăn ngon dân dã đậm hương vị núi rừng.
Tác giả bài viết: Lê Lào
Nguồn tin: Xunau.org
Nguồn tin: Xunau.org
Từ khóa:
trung tâm, vĩnh sơn, tây nam, thị trấn, vĩnh thạnh, có nghĩa, ý muốn, gắn liền, câu chuyện, cảm động, xinh đẹp
Theo dòng sự kiện
- Cảng Quy Nhơn được bán như thế nào? (27/03/2017)
- Nguyễn Tri Phương có gốc tích ở Bình Định? (15/10/2016)
- Người xưa qua thư tịch: Hai người vợ của danh nhân Đào Duy Từ (13/10/2016)
- Câu hỏi “bí hiểm” về lương và chuyện “thớt – gang” của cụ Trạng Trình (30/09/2016)
- “Tiền chùa”, người dân Thụy Sĩ và “tiêu tiền dân như đốt lá rừng” (08/09/2016)
- Làm gì để lấy lại lòng tin? (20/08/2016)
- Thất bại đúng là mẹ đẻ ra sự thành công của một số quan chức (14/08/2016)
- Nhận diện nhóm lợi ích "bán nước, hại dân” (10/08/2016)
Những tin mới hơn
- Vui đùa với tiếng mẹ đẻ! (22/11/2013)
- Phép mầu (03/12/2013)
- Mấy mẫu chuyện cười (07/12/2013)
- Vai trò của thầy cô giáo Công giáo trong Giáo hội và xã hội hôm nay (19/11/2013)
- Nhận diện đạo đức con người qua tục ngữ và thơ ca dân gian (15/11/2013)
- Dịch thuật và tinh thần cầu học: Khởi động quá trình hiện đại hóa Nhật Bản (30/10/2013)
- Văn hóa qua cách xưng hô (04/11/2013)
- Dân số thế giới sẽ là 9,7 tỷ vào năm 2050 (27/10/2013)
Những tin cũ hơn
- Lễ Thánh Phanxicô Assidi, chúc lành cho thú nuôi (hình ảnh) (10/10/2013)
- Tỉ lệ học sinh nói dối tăng dần theo tuổi? (10/10/2013)
- Ngắm trăng trên toàn thế giới (hình ảnh) (15/09/2013)
- Danh ngôn vui trong tiếng Việt (nhìn từ nội dung và lập luận) (14/09/2013)
- Nghiên cứu văn hóa cảng thị Nước Mặn: Cần được tiếp bước (11/09/2013)
- Văn chương tiếng Pháp của người Việt - sản phẩm văn hóa trong một khung cảnh thuộc địa (07/09/2013)
- Tìm nơi an nghỉ của cha đẻ chữ Quốc ngữ (28/08/2013)
- Khánh thành Trung tâm Quốc tế KH và GD liên ngành Quy Nhơn (12/08/2013)
- Đường về - 28/01/2016
- Có một vườn thơ đạo - Tập 5 - 14/01/2016
- Nẻo Quỳ Hoa (Thơ Trăng Thập Tự) - 18/11/2015
- Mẫu giấy thi Giải Văn Thơ Đặng Đức Tuấn - 17/11/2015
LƯỢT XEM TRANG
- Đang truy cập: 45
- Khách viếng thăm: 42
- Máy chủ tìm kiếm: 3
- Hôm nay: 8195
- Tháng hiện tại: 156141
- Tổng lượt truy cập: 12445853
Ý kiến bạn đọc