Trang mới   https://gpquinhon.org

Mấy mẫu chuyện cười

Đăng lúc: Thứ bảy - 07/12/2013 18:15
MẤY MẨU CHUYỆN CƯỜI


 
Theo cuốn Plato và con thú mỏ vịt bước vào quán bar
(Tiết Hùng Thái dịch)


Hai tác giả cuốn Plato và con thú mỏ vịt bước vào quán bar[1], Thomas  Cathcast và Daniel Klein, có một sáng kiến đem những chuyện vui cười đến cho người học triết, khiến triết học không còn quá khô khan và “nghiêm trọng”; và cho chúng ta thấy những chuyện cười, tất nhiên là rất cần trí tuệ, đôi khi cũng minh triết lắm chứ.

Sau đây là một số thí dụ vui:
Chuyện cười số 1:
 
Morty về nhà thấy vợ gã cùng với Lou, người bạn chí thiết của gã, đang trần như nhộng trên giường. Morty chưa kịp mở miệng thì Lou nhảy ra khỏi giường và bảo: “Trước khi cậu nói bất cứ điều gì, nghe đây, ông bạn vàng ạ, cậu tin vào cái gì, tin tớ hay tin vào mắt của cậu?”
 
Câu chuyện buồn cười, và nghe ngớ ngẩn, phải không các bạn? Nhưng nó là một minh họa tuyệt vời cho bài học về chủ nghĩa kinh nghiệm, học thuyết cho rằng kinh nghiệm cảm giác là nguồn gốc đáng tin cậy nhất của tri thức của tất cả chúng ta. Liệu anh chàng Morty này có đủ lòng tin vào những lời giải thích của bạn đến mức nghĩ rằng đôi mắt của mình đã lừa dối mình?
 
_____________________

Đây là phép loại suy: hai kết quả tương tự ắt phải có nguyên nhân giống nhau:
  Một ông già chín mươi tuổi đến gặp bác sĩ và nói, “Bác sĩ ơi, cô vợ mười tám tuổi của tôi sắp sinh em bé.”
  Bác sĩ bèn nói, “Để tôi kể cụ nghe một câu chuyện. Một người đi săn, đáng lẽ mang súng thì anh ta cầm nhầm một cái ô. Khi con gấu thình lình nhảy vồ thì anh ta dương ô lên, bắn tan xác con gấu.”
  Ông già nói “Không thể có chuyện đó. Nhất định phải có ai khác đã bắn con gấu.”
  Bác sĩ nói “Thì ý tôi đúng là thế đấy”.
Lợi dụng phép loại suy, anh chàng bác sĩ láu cá này đã gài để cái ý “phải có một ai khác” được  chính ông cụ nói ra.
_____________________

Mọi sự vật đều có những thuộc tính bản chất, để nó là nó mà không là vật khác. Tôi ở đây hay ở Mỹ, hôm nay tôi mặc bộ quần áo đẹp hay tháng trước tôi mới nhận một chức to, thì tôi vẫn là tôi, những thứ kia được gán vào tôi, chúng chỉ là thuộc tính ngẫu nhiên, không phải bản chất.
Khi Thompson tròn bảy mươi, ông ta quyết định thay đổi hoàn toàn lối sống để thọ được lâu hơn. Ông duy trì một chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt, ông tập chạy bộ, bơi lội và tắm nắng. Mới chỉ hết ba tháng, ông đã sút đi mười ba cân rưỡi, giảm vòng bụng đi 15cm, và ngực nở thêm 13cm. Người thon gọn và rám nắng, ông quyết định hoàn thành quá trình tân trang ấy bằng một đầu tóc mới cắt theo phong cách xì-po. Sau đó, vừa bước ra khỏi tiệm cắt tóc, ông bị một chiếc xe buýt tông.
Nằm hấp hối, ông kêu lên “Ôi Chúa, Người nỡ lòng nào làm chuyện này với con?”
Và một giọng nói từ trên cao xanh vang xuống trả lời “Nói thật với con, Thompson ạ, quả tình ta không nhận ra con.”
 
Điều tức cười ở đây là Chúa, người đúng ra phải biết tất mọi sự, lại bị nhầm bởi một nét rất ư là ngẫu nhiên.
_____________________

Logic hình thức có qui tắc không mâu thuẫn: không có cái gì vừa thế này lại vừa không phải thế này.
Một giáo sĩ Do thái đang xử kiện trong làng. Smuel đứng lên cãi cho vụ kiện của anh ta, nói rằng “Thưa giáo sĩ, hàng ngày Itzac chăn cừu của hắn qua ruộng nhà tôi mà làm nát lúa của tôi. Đây là đất của tôi. Như vậy không công bằng.”
Giáo sĩ nói: “Ông nói đúng.”
Nhưng Itzac đứng lên và nói: “Đi qua đất ấy là cách duy nhất để cừu của tôi đến uống nước ở đầm. Nếu không thế, chúng sẽ chết. Trong nhiều thế kỷ, những người chăn cừu có quyền lùa cừu qua những mảnh đất xung quanh đầm, và tôi cũng thế.”
Giáo sĩ nói: “Ông nói đúng.”
Bà quét dọn nghe lỏm được câu chuyện, nói với giáo sĩ:
“Nhưng thưa giáo sĩ, không thể cả hai người đều đúng được!”
Và giáo sĩ trả lời, “Bà nói đúng.”
 
Ông giáo sĩ này đúng là ông “ba đúng” (hay “ba phải”) nhưng chỉ câu trả lời thứ ba của ông là đúng, và như thế ông phải thừa nhận ít nhất một (hoặc cả hai) câu trên là sai.
 
_____________________
 
 
Và đây là cái ‘logic’ có lợi cho người nghĩ ra nó, chính vì nó là phi-logic:
    Một người Ireland bước vào một quán bar ở Dublin, gọi ba vại bia Guinness, lần lượt uống mỗi vại một ngụm cho đến khi cả ba vại đều cạn sạch. Ông ta gọi thêm ba vại nữa.
     Chủ quán nói “Này ông, có lẽ ông nên gọi mỗi lần một cốc thì nó sẽ đỡ nhạt đi.”
    Người kia nói “Ồ tôi biết chứ, nhưng tôi có hai người anh, một ở Mỹ một ở Úc. Khi chia tay nhau mỗi người đi một ngả, chúng tôi cùng hứa sẽ uống theo cách này để nhớ lại cái ngày còn được ngồi uống với nhau. Mỗi một cốc này là uống cho mỗi anh tôi, còn cốc thứ ba là uống cho tôi.”
    Người chủ quán xúc động nói “Thật là một thói quen tuyệt vời.”
    Người Ireland ấy trở thành khách quen ở quán và luôn luôn gọi bia theo cách đó.
    Một hôm ông ta bước vào quán và gọi hai vại bia. Các khách quen khác nhận ra điều này, và một bầu không khí im lặng bao trùm trong quán. Khi ông ta đến quầy để gọi lượt hai, chủ quán nói “Ồng bạn, tôi xin chia buồn cùng ông.”
    Người Ireland nói “Ồ không, mọi người vẫn khỏe cả. Chỉ là tôi vừa gia nhập Giáo hội Mormon, và tôi phải bỏ bia rượu.”
 
_____________________
 
 
Karl Popper, triết gia nổi tiếng thế kỉ 20 lập luận rằng, để một lí thuyết  có thể được coi là khoa học, nó phải có ít nhất một điểm có thể sai. Nghĩa là, cái gì luôn ‘tuyệt đối đúng’ không phải là khoa học. Còn lập luận như anh chàng trong câu chuyện dưới đây thì chẳng bao giờ có thể sai:
 
Hai gã đang ăn sáng. Một gã phết bơ vào miếng bánh mì và nói: “Cậu có bao giờ để ý thấy, nếu cậu đánh rơi một lát bánh mì, mặt phết bơ luôn úp xuống dưới không?”
Gã thứ hai nói “Không, tớ dám cá là chỉ có vẻ thế thôi, vì nếu mặt có bơ úp xuống thì phải lau dọn sàn nhà rất khó chịu. Tớ cược là khi nó rơi mặt có bơ thường quay lên trên.”
Gã thứ nhất nói: “Thế hả? Nhìn đây này.” Anh ta thả lát bánh xuống sàn nhà, mặt phết bơ quay lên trên.
Gã thứ hai nói: “Thấy chưa, tớ đã bảo mà.”
Gã thứ nhất nói: “Ồ, tớ biết tại sao rồi. Tại tớ phết bơ sai mặt!”
 
Lời bàn của người dịch:

Câu chuyện hot nhất gần đây là chuyện nhà ngoại cảm. Các bạn thấy không: nhà ngoại cảm là những người không bao giờ sai!
-          VỢ LIỆT SĨ:
Cô ơi, sao mấy nhà ông khoa học kia lại bảo xét nghiệm ADN, ra toàn xương động vật là thế nào hở cô ơi?
-          NHÀ NGOẠI CẢM:
Cháu biết đâu, đấy là hồn bác trai nói chứ đâu phải cháu nói. Vậy bây giờ cháu hỏi bác, bác tin bác trai hay tin mấy cái AND vớ vẩn ấy?
 
Chúng ta lại trở về câu chuyện số 1: Tin ai? (Lưu ý các bạn yêu [và tin] khoa học: những dụng cụ thí nghiệm chính là sự nối dài các giác quan con người.)
_____________________

  Một chàng cao bồi già bước vào quán rượu và gọi rượu uống. Trong lúc anh ta ngồi nhấp wishkey thì có một cô gái trẻ ngồi xuống bên cạnh. Cô ta quay sang hỏi: “Anh có phải là cao bồi chính hiệu không?”
    Anh ta đáp: “Ờ, tôi sống cả đời trong nông trại, chăn ngựa, chữa hàng rào, đóng dấu gia súc, nên tôi nghĩ tôi là cao bồi.”
     Cô gái nói, “Còn tôi là người đồng tính nữ, suốt ngày tôi chỉ nghĩ về đàn bà. Buổi sáng vừa ngủ dậy tôi nghĩ ngay đến đàn bà. Khi tôi tắm hay xem tivi dường như cái gì cũng khiến tôi nghĩ đến đàn bà cả.”
   Lát sau, một đôi trai gái ngồi xuống bên cạnh gã cao bồi và hỏi, “Anh có phải là cao bồi chính hiệu không?”
Anh ta đáp, “Trước tôi cứ luôn luôn tưởng tôi là cao bồi, nhưng tôi vừa mới phát hiện ra tôi là một người đồng tính nữ.”
Cô gái cho anh cao bồi một kết luận theo diễn dịch “Đàn  bà mà suốt ngày chỉ nghĩ về đàn bà, thì đúng là đồng tính nữ.” Anh chàng này thấy mình cũng giống thế “suốt ngày chỉ nghĩ về đàn bà” nên vận ngay câu ấy vào mình, biết đâu rằng để có kết luận “đồng tính nữ” phải có tiền đề “tôi là đàn bà”, cô gái kia đã không nói ra vì cô đâu cần phải nói.
 
________________________________
 

 

[1] Nhà xuất bản Thế Giới  & Nhã Nam
 
Tác giả bài viết: Tiết Hùng Thái dịch
Nguồn tin: Xunau.org
Đánh giá bài viết
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết

Ý kiến bạn đọc

 

   

LƯỢT XEM TRANG

  • Đang truy cập: 43
  • Khách viếng thăm: 42
  • Máy chủ tìm kiếm: 1
  • Hôm nay: 14375
  • Tháng hiện tại: 170391
  • Tổng lượt truy cập: 12460103