Chúng tôi rất vui mừng khi đọc loạt bài chia sẻ của cha Trăng Thập Tự Võ Tá Khánh trong tập sách "Năm mươi năm thờ cúng Tổ tiên". Tác giả không còn ưu tư khắc khoải gì về quá khứ nhưng mạnh dạn bắt tay vào hiện tại và tương lai. Cụ thể như sáng kiến về một quyển Sách Gia lễ Công giáo, về Nghi thức cúng giỗ, về Những ngày truyền thống đồng tộc dưới mái từ đường trăm họ. Không riêng những sáng kiến ấy, mỗi bài chia sẻ trong tập sách này đều mang theo nhiều gợi ý để cùng suy tư, khám phá và dấn thân.
Chúng tôi không có tham vọng trình bày toàn bộ học thuyết của Giáo Hội về luân lý Kitô giáo và công cuộc tân Phúc-Âm-hóa, nhưng chỉ giới hạn trong việc nghiên cứu giáo huấn của thông điệp Veritatis Splendor để tìm cách rút ra những gì liên quan đến chủ đề đã chọn và đem áp dụng vào bối cảnh văn hóa tại Việt Nam. Đàng khác, vì chủ yếu nhắm đến yếu tố văn hóa, chúng tôi chỉ tập trung nghiên cứu việc hội nhập văn hóa đối với luân lý Kitô giáo tại Việt Nam
Nhà nghiên cứu Nguyễn Xuân Nhân cũng nhấn mạnh về vai trò “chiếc nôi” quốc ngữ của cư sở Nước Mặn: “Nước Mặn, với tư cách là cảng thị, lại có cư sở của các giáo sĩ dòng Tên, thuở phồn vinh không chỉ là một trung tâm thương mại, trung tâm tôn giáo, trung tâm thiên văn mà còn là một trung tâm dạy tiếng Việt cho người nước ngoài. Và cũng là nơi Latin hóa tiếng Việt”.
Từ những tư liệu mới tìm thấy này, R. Jacques đã viết chuyên luận Công trình của một số nhà tiên phong Bồ Đào Nha trong lĩnh vực ngôn ngữ học Việt Nam được ấn hành tại Paris năm 1995. Tác giả này viết: “Qua sự so sánh có hệ thống việc mô tả bộ chữ cái Việt Nam thực hiện bởi văn bản này và văn bản kia, như vậy sẽ trở nên có thể nhận định được rõ ràng hơn rằng Alexandre de Rhodes đã chịu ơn các vị tiền bối của mình và ngược lại, có sự đóng góp tài năng của bản thân ông”.
Trong thời hoàng kim của chữ Việt - quốc ngữ hôm nay, đọc hai bức thư của hai thầy giảng Igesico Văn Tín và Bentô Thiện, nhất là bản Lịch sử nước An Nam (LSNAN), sẽ giúp chúng ta thấy được phần nào tiến trình cùng tài năng, công sức lao nhọc của những người dựng xây ngôi nhà quốc ngữ buổi đầu.
Vẫn giáo sĩ Đắc Lộ kể: một giáo sĩ ở cùng với ông đã nhờ người giúp việc đi chợ mua cá về dùng bữa, nhưng vì cách phát âm của vị giáo sĩ không chuẩn, bà giúp việc thay vì mua cá lại mua về một thúng cà. Biết mình đã nói sai từ “cá” thành “cà”, vị giáo sĩ liền xin lỗi người giúp việc. Còn một vị giáo sĩ khác thì lại làm đám trẻ trong nhà mình hoảng sợ và bỏ chạy tán loạn khi ông nhờ người trong nhà mình đi chém (chặt, đốn) tre nhưng ông lại đọc là đi “chém trẻ”!
Với cột mốc 1912, Có một vườn thơ đạo không chỉ đánh dấu 100 năm ngày sinh Hàn Mạc Tử, mà còn cho thấy dòng thơ Công giáo Việt ngữ đã có một định hướng và được thêm sức sống kể từ sự xuất hiện của nhà thơ trẻ đạo hạnh Phanxicô Nguyễn Trọng Trí, Hàn Mạc Tử. Trong ý nghĩa đó, tôi trân trọng giới thiệu bộ sưu tập với quý độc giả, cách riêng là các bạn trẻ, trong và ngoài cộng đồng Công giáo Việt Nam.
Loan Tin mừng qua con đường dòng họ không chỉ là chuyện có tính giai đoạn nhân kỷ niệm 50 năm huấn thị “Plane compertum est”. Lệnh truyền của Chúa là loan báo Tin mừng đến tận cùng thế giới, từ thế hệ này qua thế hệ khác cho tới ngày Chúa lại đến. Như thế, vai trò các thế hệ trẻ rất quan trọng. Nơi phong trào tìm nguồn cội của người lương cũng như người giáo, thoạt đầu, chỉ những người về hưu mới quan tâm. Nay giới phụ huynh trẻ 35-45 tuổi bắt đầu nhập cuộc nhiều.
Nhân dịp tháng Mân Côi, chúng tôi xin gởi đến quý vị tập sách TÂM TÌNH DÂNG MẸ, với 31 bài suy niệm về Đức Maria, của tác giả Phaolô Huỳnh Các. Đây là những dòng chia sẻ kinh nghiệm sống đức tin của một người tôn kính và yêu mến thiết tha dành riêng cho Mẹ Maria kính yêu.
Đây là tiền đề cho việc La-tinh hóa tiếng Việt và sáng tạo chữ Quốc ngữ được tiến hành có mục đích, có tổ chức ở cảng thị này để Nước Mặn trở thành nơi dạy tiếng Việt cho nhiều người nước ngoài đến sau. Đây cũng là nơi ghi kinh đầu tiên bằng chữ Việt, tạo điều kiện cho Alexandre de Rhodes hoàn chỉnh việc La-tinh hóa tiếng Việt, hình thành chữ Quốc ngữ về sau.
Trước khi đến với thơ đạo, Mạc Tường đã có sẵn một kinh nghiệm nhất định về thơ, với nhịp nhạc và ngôn từ mới, với lục bát, ngũ ngôn và các thể thơ mới. Trong số những người đọc Lạy Trời mưa xuống, chắc hẳn nhiều bạn cũng đã có sẵn một vốn liếng thơ ca. Để chuyển mình tiến vào thơ đạo, các bạn ấy cũng có thể men theo lộ trình Mạc Tường đã đi: không những đọc và suy niệm Kinh thánh mà còn yêu mến Hội thánh qua thao thức và tham gia đóng góp. (Lm. Trăng Thập Tự)
Ai cũng biết rằng đạo Thiên-Chúa, về mặt thực-hành, quả là có nhiều điểm cũng giống như trong tam giáo. ... sách vở chú trọng vào những cái khác nhau hơn là vào những điều giống nhau, thành ra khi căn cứ vào sách vở, người ta có cảm giác là xa lạ đối với văn-hóa Việt-nam. (Gs. Trần Văn Toàn)
Trong lịch sử, việc thờ cúng tổ tiên theo truyền thống Việt Nam không chỉ gây hao tốn giấy mực tranh cãi giữa các nhà truyền giáo, nhưng còn kéo theo một thực tế bi hùng... (Lm. Trăng Thập Tự Võ Tá Khánh, "Đạo Hiếu theo giáo lý Công giáo", Về với cội nguồn, Nxb Phương Đông, Tủ sách Nước Mặn, Giáo phận Qui Nhơn, 2013, Tr. 129-145)
Đáp lại lời mời gọi của Giáo Hội trong Năm Đức Tin, bộ sách LUÂN LÝ KITÔ GIÁO QUA MƯỜI ĐIỀU RĂN được biên soạn nhằm giúp quí độc giả đọc lại các điều răn dưới ánh sáng của Sách Giáo lý của Hội Thánh công giáo và giáo huấn của công đồng chung Vaticanô II.