Giáo phận Qui Nhơn

Hè lại đến rồi! Đây là thời gian thư giãn bên bờ hồ chẳng hạn. Dưới bầu trời thì chẳng thiếu chi mặt nước, và nhiều người trong chúng ta vui hưởng chúng. Người thì đi câu, kẻ thì đi thuyền để khám phá ngàn lẻ một cảnh đẹp. Trong các Tin Mừng, biển hồ Tibériade chiếm vị trí quan trọng. Đây là sân khấu của nhiều trình thuật và không kém phần quan trọng đến nỗi ta có thể xem nó như một nhân vật. Một nơi chốn phong phú về hành động và biểu tượng.

Như đã nói ở trên, nguyệt san Mémorial Indochinois, được Đức cha Jeanningros sáng lập vào tháng 11 năm 1919 và vì có những khó khăn nên đã đình bản hai lần: một lần từ số 25 (tháng 12 năm 1921), sau đó, tái xuất bản từ đầu năm 1926 và rồi đình bản với số 12, tháng 12 năm 1926 để nhường chỗ cho một tiếng nói chung của Công giáo Việt Nam thời ấy là tờ Công giáo đồng thinh. Thay vào đó, một nguyệt san mới cũng được Nhà in Qui Nhơn chủ biên là Aux Fils de France, số đầu tiên phát hành năm 1923, trong một thành phố Qui Nhơn chỉ vỏn vẹn 4.832 người

Ta đã biết Tin mừng thứ tư khác với các Tin mừng nhất lãm ở điểm nào. Điều kỳ lạ đầu tiên là: nếu chỉ có Tin mừng Gioan thì ta thậm chí chẳng biết tên của Mẹ Đức Giêsu, vì bà chỉ được nói đến bằng mối quan hệ với Đức Giêsu (“Mẹ Đức Giêsu” hay “Mẹ Ngài”). Điều lạ thứ hai: Mẹ chỉ xuất hiện có hai lần: tại dấu hiệu đầu tiên là tiệc cưới Cana và dưới chân Thập giá. Ấy thế mà sự hiện diện của Đức Maria tại hai nơi này cũng như thời điểm chính xác lại bị các tác giả tin mừng khác lờ đi.

Các Tin Mừng đã nói rõ ràng: trong Bữa Tiệc Ly, Đức Giêsu “cầm lấy bánh”. Hẳn nhiên, ta biết rõ rằng bánh mà Đức Giêsu sử dụng phải là bánh không men, biểu tượng của Lễ Vượt Qua (thông tin ít oi này cũng không ngăn được nhiều họa sĩ vẽ Bữa Tiệc Ly mô tả Đức Giêsu cầm một ổ bánh mì có men bình thường). Tuy nhiên, bánh không men và bánh lễ không cùng một sự việc và trông cũng không giống nhau hoàn toàn. Vì vậy, khi nào (và tại sao) có phong tục sử dụng những mẫu bánh lễ xốp nhỏ, màu trắng, trong các cử hành phụng vụ?

Số đầu tiên của nguyệt san “Mémorial Indochinois” đã in xong ngày 24 tháng 11 năm 1919. Kể từ khi ra đời, cha Eugène Durand Lộc là tác giả thường xuyên viết bài đăng trong tập san "Mémorial Indochinois" của Địa phận Qui Nhơn. Cha Durand đã học tiếng Việt tại Qui Nhơn và từng phục vụ tại Xóm Nam, Đại An, tỉnh Bình Định. Ta có thể kể ra những bài viết sau đây của cha Durand: “Au Tonkin vers 1700” (Mémorial Indochinois, Quinhon, 1920, Vol. 3, tr.. 152-158); “La Langue française en Indochine: un vieux projet”, (Mémorial Indochinois, 1920, tr. 82-88); “Un Anglais chez Mgr. de Bourges en 1688”, (Mémorial Indochinois, Quinhon, 1920, Vol. 5, tr. 268-272). Năm 1902, cha Durand là Thông tín viên, cộng tác viên của Trường Viễn Đông Bác Cổ Pháp (EFEO),...

Ấn phẩm có thể xếp vào thể loại “báo chí” đầu tiên của địa phận Qui Nhơn là tờ Mémorial, Mission de Qui Nhơn, được phát hành từ năm 1904, tức là ngay khi nhà in Làng Sông được cha Maheu tái lập năm 1904. Như vậy, tờ thông tin này xuất hiện sớm hơn tờ Bulletin của Hội Thừa sai hải ngoại Paris (MEP)...Tờ Mémorial, Mission de Quinhon ra đời trong bối cảnh chung của các miền truyền giáo tại Á châu đều có những tờ thông tin liên lạc riêng của địa phận. “Hiện giờ phần lớn các địa phận đều có tờ báo nhỏ của riêng mình đưa những tin tức quan trọng, chẳng hạn như Bulletin de Seoul (bán nguyệt san), Bulletin de la Mission de Taikou (bán nguyện san), Çà et Là (Tây Tứ Xuyên, tuần báo); Vérité, phụ bản tiếng Pháp của tờ Tsong-che-pao, Tạp chí Công giáo của Tây Tứ Xuyên (tuần báo)...