Văn hóa tôn giáo - Trang 4

Nhà nghiên cứu sử học, ngôn ngữ học và dân tộc học tôn giáo Léopold Cadière trước tiên là một thừa sai. Bài giới thiệu thân thế và sự nghiệp khoa học của cha Cadière đăng ở đầu tập III của bộ C.P.R.V., của nhà khảo cổ học Louis Malleret, Tổng thanh tra của E.F.E.O., đã kết thúc như sau: “Toàn bộ các công trình nghiên cứu của [cha Cadière] nằm trong công cuộc tông đồ của cha. Một trong các bạn đồng hội của cha, cha Lefas, đã rất có lý khi nhìn nhận các công trình nghiên cứu trong lĩnh vực dân tộc học tôn giáo của [cha Cadière] là một đóng góp quan trọng trong việc du nhập Kitô giáo.” Tu es sacerdos in aeternum / Con là linh mục đời đời. Là nhà khoa học uyên bác, cha Cadière trước tiên là con người của Giáo Hội.

Như thế để thấy rằng, Công giáo song hành cùng tiến trình phương Tây hóa và trải dài qua bao thế kỷ, nó vẫn như một xu hướng lũy tiến liên tục những khía cạnh khác nhau về một nền văn hóa vốn có nhiều điểm chưa tương thích với cấu trúc văn hóa dân tộc. Cho đến hiện tại, văn hóa Công giáo dường như vẫn nằm ngoài truyền thống. Bởi vậy, Tân nhạc có tuổi đời cả trăm năm mà vẫn mang tiếng là mới, thậm chí di sản âm nhạc Cổ điển phương Tây còn xuất hiện trước cả nhiều loại hình âm nhạc cổ truyền xét về tư cách lịch sử, như nhạc Tài tử, sân khấu Cải lương, nghệ thuật tổng hợp Hát bóng rỗi cùng hàng loạt loại hình nghệ thuật nảy sinh trên vùng đất phương Nam với lịch sử trên 300 năm.

Ai ai nghĩ đó mà coi/Ở đời ta giữ đạo người là xong/Không tốn của, không mất công/Chẳng ngoài luật pháp mà trong luân thường/Mê chi những sự hoang đường/ Biết đâu hỏa ngục, thiên đường là đâu!/Dẫu rằng muốn sửa thân sau/Chi qua trung tín lẽ mầu thánh nhơn?/Ấy là tánh đạo thiện chơn/Có thiên đường cũng ắt phần đến ta/Tin chi Tây giáo truyền qua/Can vào quốc pháp, can ra tội người”

Đây là cuộc gặp gỡ lần thứ chín do ban văn hóa Giáo phận Qui Nhơn tổ chức, nhằm tạo mối thân tình, chia sẻ những ưu tư về văn học nước nhà và góp ý làm cho hai tuyển tập kể trên ngày một tốt hơn, đến gần với đọc giả và được nhiều người biết đến. Tuy nhiên, vì tình hình dịch bệnh Covid 19 còn tiềm ẩn nên các thành viên tham dự thuộc nội và ven thành phố Qui Nhơn. 

Tuy đã bãi bỏ lệnh bắt đạo, nhưng người theo đạo Da tô vẫn còn bị gọi là tà đạo hoặc dửu dân. Tháng 12 năm Mậu Thìn (dương lịch đã sang năm 1869): “ Giám mục Đông (nguyên ở Hà Nội giảng đạo), Giám mục Hậu, Giám mục Bình[**] đệ đơn đến  bộ Lễ đổi 4 chữ “tà đạo”, “dửu dân”. Bộ Lễ cho là triều đình thương dân như một, vốn không có phân biệt phàm kính làm sổ sách, hoặc khi có giấy tờ, cho đổi viết là dân đạo, dùng để cho nhớ mà thôi.

Mười bốn chặng để ghi nhớ và kỷ niệm các sự kiện trong cuộc đời của Chúa Kitô và của Giáo hội khởi đi từ sự phục sinh của Chúa Giêsu đến lễ Hiện Xuống. Đây gọi là Đường Ánh sáng, “Via Lucis”. Thực hành việc suy gẫm đạo đức này đã được Giáo hội chính thức công nhận trong cuốn Kim chỉ nam về lòng đạo đức bình dân và phụng vụ (số 153, ngày 17 tháng 12 năm 2001)