Cơ sở Chủng viện Làng Sông năm 2008 (phần II)

Đăng lúc: Thứ năm - 25/07/2013 02:27

(tiếp theo và hết)

Phòng Thánh và Nhà Nguyện

Phòng thánh (phòng mặc áo lễ) hiện đang trống rỗng không tủ, không bàn. Thang gỗ và gác gỗ vẫn còn nguyên, nhưng tấm thảm đỏ (tấm nệm nhỏ) dọn lễ bậc nhì và tấm thảm bông (tấm nệm lớn) dọn lễ cả, lễ trọng (lễ bậc nhất, giật hai chuông) đã biến đâu mất. Cái nệm bằng bông lớn này đã từng làm rách vạt trước áo dài của nhiều chú lớn: vì khi cuốn nệm để cất đã cuốn luôn vạt áo dài. Lúc bấy giờ các chú dọn nhà thờ, quét nhà thờ và tập giúp lễ trong nhà nguyện có Mình Thánh Chúa đều phải mặc áo dài đen. Cái ghế đẩu lớn cha chủ tế ngồi lễ bậc nhì không còn. Cái ghế nệm dài thầy năm thầy sáu và cha chủ tế ngồi trong lễ trọng vẫn còn để nơi tạm làm nhà nguyện. Ghế chú giúp lễ ngồi (mặt gỗ tròn 3 chân) còn 4 mặt ghế và đã đóng sửa lại được 4 ghế.

Nhà nguyện chính vẫn còn, nhưng hôi mùi phân dơi. Dơi không ở được trong nhà nguyện, vì các lỗ trống đều được căng lưới thép chặn không cho dơi vào. Thế nhưng dơi ở rất nhiều trên lớp trần tre đan. Phân dơi theo những kẽ hở rất nhỏ rơi xuống nhà nguyện, xông mùi hôi rất khó chịu. Đã dùng tấm nhựa trải lên trần nan tre ngăn chận phân dơi, nhưng không kết quả. Chỉ có trong dịp đặc biệt như chầu phép lành Mình Thánh Chúa dịp CCS/LS/QN về thăm chủng viện mới sử dụng nhà nguyện nội trong ngày. Nhà nguyện: một số cột bị mối xông lên tới 1/3 cột. Có cột bị mối xông tới đầu cột.

Năm 1990, Đức cha Giáo phận đã kịp thời cho sửa nhà nguyện và hai dãy lầu. Nhà nguyện được thay bỏ ngói vảy và lợp ngói Phú phong. Phần đế gỗ các cột được tháo bỏ và thay thế bằng đế xây gạch tô xi-măng để tránh mối xông lên từ chân cột. Phần vôi tô vách tường được cạy bỏ, tô lại bằng xi măng và quét vôi. Mặt tiền nhà nguyện: Cha Matthêu Nguyễn văn Khôi đã thiết kế phần trên cho hợp với tổng thể. Mé trước mặt tiền được tô đá rửa để khỏi phải thường xuyên quét vôi lại. Tượng Đức Mẹ ở mặt tiền không còn, Đức Cha đã biếu cho tượng mới.

Hai phòng ngủ.. trên lầu

Nhà ngủ chú nhỏ tạm dùng làm phòng ăn. Nhà ngủ chú lớn tạm làm nhà nguyện có Mình thánh Chúa. Các đồng hồ đứng lớn nơi hai nhà ngủ và hai phòng học chính, bàn ghế phòng học, bàn ghế nhà nguyện và sách vở không còn thấy ở đây nữa. Chỉ còn duy nhất một ghế băng quì dài của nhà nguyện còn sót lại, vài tủ phòng thánh (phòng mặc áo lễ) và phòng thuốc, một bàn tròn đường kính 1m2, xưa nay quen gọi là bàn xây, nhưng không quay được.

Bốn hàng tủ (mỗi chú được nhận 1 tủ để áo quần…) dựa theo vách tường phòng ngủ chú lớn chú nhỏ không còn. (Nên không còn mủ bê-rê và trục chỉ trắng với hai cây kim đâu anh Chương à…. Nhưng cũng có thể tìm mua kim chỉ nơi các hàng tạp hóa quanh chủng viện hoặc siêu thị ở Qui nhơn!) Chỉ còn lại 10 cánh cửa tủ được lắp vào giá tủ mới đóng để làm vách ngăn phòng ở và giữ làm lưu niệm.

Nhà chơi

Hai nhà chơi hồi trước được làm từ rất lâu, bằng giàn cột gỗ đặt trên chân trụ xi-măng vững chắc. Nhà trống không vách tường, lợp tranh. Ban ngày các chú chơi ở sân chơi. Chỉ được chơi ở nhà chơi những lúc trời mưa và những giờ giải lao giữa hai giờ học lớp. Sau giờ cơm tối có giờ giải lao ở nhà chơi: Các chú đi bách bộ trò chuyện từng nhóm từ ba người trở lên. Tiếp theo, các chú theo hàng tư (4 người) đi vòng quanh trên nhà chơi lần chuỗi chung trước khi vào nhà thờ đọc kinh tối. Đời Đức cha Chi nhà chơi được xây kín lợp ngói có sân khấu để thỉnh thoảng biểu diễn văn nghệ.

Lúc chủng viện không còn sinh hoạt, hai nhà chơi, nhà tắm, nhà vệ sinh chú lớn chú nhỏ, nhà thương chú lớn và phòng cha giáo kế bên không còn.

Sau khi chủng viện bị giải thể (1983), những cây keo to, táo nhơn, cây dại mọc khắp vườn, mọc trên nền hai nhà chơi, nền nhà tắm, nền nhà vệ sinh, mé dọc theo bờ tường trước chủng viện, hai bên đường từ cổng ngõ ra giáp con đường thôn.

Năm 1990, các cây dại to nhỏ này đã được phát dọn. Hai nền nhà chơi được sửa lại thành sân xi măng bằng phẳng. Bờ kè được xây để giữ vững bờ tường phía trước chủng viện. Để giữ sân vườn nhà luôn xanh sạch, hằng ngày thuê mướn hai người đào nhổ những cây dại cỏ gai, quét cào lá sao rác rưởi, chăm coi sửa chữa những chỗ hư hỏng nơi bờ tường, bờ kè, nhà nguyện và hai dãy lầu: Công việc khá bận rộn và tốn kém. Vừa rồi hai người lao công này đã đến xin làm ở doanh nghiệp gỗ để được nhiều tiền hơn.

Hư hại và tu sửa

Thời gian chủng sinh di tản về học ở Qui nhơn, có trận đánh nhắm vào chủng viện Làng Sông: làm sập vách tường mé trước, hư cửa ra vào phòng học chính, cháy cửa sổ, làm hư trụ chống đỡ, làm nghiêng đà đúc chống đỡ quãng chính giữa tầng lầu phía Đông. Một số cánh cửa bị lấy trộm. Dãy lầu phía Tây, sập hư tường hè, mê hè và những cột trụ bê-tông chống đỡ phần hè trên lầu và tầng trệt. Cầu thang gỗ kế bên bị hư gãy.

Để gia cố hai dãy lầu, đã phải làm rọ sắt, đúc bê-tông những trụ cột bị hư và đà chính chống đỡ tầng lầu, xây vách tường bị hư sập; làm mê sắt đổ bê-tông phần hè bị hư. Đóng mới cầu thang nhỏ lầu phía Tây. Đóng mới các cửa sổ bị hư và bị lấy mất.. Cạy bỏ phần vôi tô tất cả các vách tường trong nhà ngoài hè tầng lầu và tầng trệt, tô lại bằng xi măng và quét vôi. Các phần trụ đúc và nơi bê tông bị nứt bể, cạo bỏ phần dỉ sét, tô đắp bê tông lại. Nhưng thỉnh thoảng lại nứt hư cứ phải sửa đi sửa lại. Tất cả các nhà trong khuôn viên chủng viện Đức Cha cho lợp lại bằng ngói Phú Phong.

Hai hồ nước mé trong bờ tường trước thông với mương nước tưới ruộng: để các chú lớn chú nhỏ rửa chân mỗi khi đi dạo về và để lấy nước tưới cây cảnh giờ lao động 4g30 buổi chiều, cũng được xây giữ lại để ghi nhớ.

Nhà hưu dưỡng phía tây

Phân nửa ngôi nhà Tòa Giám Mục được sửa sang giữ gìn để nhớ Đức cha Van Camelbecke Hân (Có bia mộ nơi cung thánh nhà nguyện Làng Sông) và Đức cha Đamianô Grangeon Mẫn (Mộ ở góc Tây Nam vườn Dòng Thánh Giuse Kim Châu) đã một thời ở tại Tòa Giám Mục Làng Sông. Nhà In Làng Sông tọa lạc mé trên chủng viện và trước sở quản lý, nay không còn dấu tích. Sở quản lý được sửa ngăn làm 6 phòng cho các cha nghỉ hưu và xây một nhà dài rộng theo hướng nam bắc đủ làm Nhà Nguyện cho các cha hưu dưỡng: Cơ sở này chỉ còn nền móng làm dấu tích.

Cha Anrê Phan Ngọc Lễ quê ở Nha Trang đã nghỉ hưu tại nhà hưu dưỡng Làng Sông. Cha đã mù cả hai mắt, nhưng vẫn kéo chuông báo giờ cho các cha hưu dưỡng. Khi giáo phận Nha Trang được thành lập 5-7-1957, cha đã về nghỉ hưu tại "Nhà hưu Dưỡng Phêrô Đặng Quyền Huy". Cha Anrê Lễ đã qua đời và được an táng ở Nha Trang.

Các cây dừa ở nhà hưu dưỡng và ở chủng viện Làng sông đã nhiều năm tuổi và bị kiến dương phá hại không còn trái nữa. Nay chỉ còn một cây dừa duy nhất không trái ở sát bờ tường phía đông bắc. Năm 2010, cây dừa này cũng không còn.
……
Tóm lại, Đức cha Giáo phận đã quan tâm ưu ái cho sửa sang những gì đã hư hỏng từ năm 1990 mãi tận đến nay năm 2008 để lưu giữ Chủng viện Làng Sông, cái nôi đã đào tạo nhiều Giám Mục, Linh Mục và rất nhiều cựu chủng sinh: những người cha gia đình gương mẫu, những nhà truyền giáo hăng say đã và đang mở rộng Nước Chúa khắp năm châu bằng việc rao giảng Lời Chúa và bằng đời sống đạo đức.

Làng sông, ngày 11-7-2008
Lm. Phêrô Nguyễn quang Báu lược ghi (hiệu đính tháng 8-2009)

Vài hàng viết thêm:

Mỗi hai năm, sao có trái một lần. Năm nay 2010, đáng lẽ sao có trái. Nhưng vì ba trận bão số 9, số 10, số 11 năm 2009 nên năm nay 2010, không có bông trái sao.

Ngày 25-07-2010, chỉ còn 40 cây sao, vì 2 cây sao nhỏ mới chết.

Ngày 10-04-2011, còn 39 cây sao, vì 1 cây sao nhỏ đã chết.

Tháng 5-2011, các cây sao đều có trái.

Ngày 08-08-2012, còn 38 cây sao, vì 1 cây sao nhỏ đã chết.

4 cây sao đã chết: vì là những cây sao tự mọc, không đâm rễ được sâu, có lẽ thiếu nước!

Ngày 20-09-2012, còn 37 cây sao.

Năm 2013, các cây sao không có bông trái vì năm 2012 ít mưa lụt.

Tháng 12 năm 2011, Đức Cha giáo phận cho đại tu dãy lầu phía Đông, cho đại tu nhà nguyện. Đem Bàn thờ Tân Quán làm Bàn thờ để Mình Thánh Chúa với tượng Lòng Chúa thương xót. Sửa Bàn thờ để Mình Thánh Chúa Làng Sông làm Bàn thờ làm lễ quay xuống. Trao nhà nguyện và dãy lầu phía Đông cho một nhóm nữ bắt đầu thành lập Hội Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Tình Thương từ ngày 1 tháng 5 năm 2012 mượn làm cơ sở Hội Dòng.

Dãy lầu phía Tây trở lên vẫn là chủng viện Làng Sông.

Tháng 04 và 05 năm 2013, phòng cơm ở dãy nhà phía sau được đại tu. Xây thêm phòng tắm, phòng vệ sinh, cấy thêm phòng kho sau tường phòng áo Nhà Thờ để kịp có nơi cho Nhà Tập Hội Dòng Nữ Tỳ Chúa Giêsu Tình Thương sử dụng vào tháng 09 năm 2013.

Tác giả bài viết: lm. Phêrô Nguyễn Quang Báu
Nguồn tin: Gpquinhon.org

Từ khóa:

Phân nửa ngôi nhà Tòa Giám Mục được sửa sang giữ gìn để nhớ Đức cha Van Camelbecke Hân (Có bia mộ nơi cung thánh nhà nguyện Làng Sông) và Đức cha Đamianô Grangeon Mẫn (Mộ ở góc Tây Nam vườn Dòng Thánh Giuse Kim Châu) đã một thời ở tại Tòa Giám Mục Làng Sông. Nhà In Làng Sông tọa lạc mé trên chủng viện và trước sở quản lý, nay không còn dấu tích.