Đức Tin và Lý Trí: Điều mà Đức Bênêđictô XVI đã nói đến

Thứ tư - 04/01/2023 03:09

Chắc chắn Người đã nói rất nhiều về đức tin. Khi là giáo sư tại trường đại học, khi là hồng y và sau đó là giáo hoàng: Bênêđictô XVI nhiều lần đề cập đến mối quan hệ giữa đức tin và lý trí.

Mario Galgano - Thành Vatican

Trong những suy tư và phát biểu về chủ đề “đức tin và lý trí”, vốn xuyên suốt triều đại giáo hoàng của mình như một sợi chỉ đỏ, Người bắt đầu với câu hỏi, người ta tin gì về Thiên Chúa. Vì vậy, không ngạc nhiên khi Đức Bênêđictô XVI đã mỡ ra “Năm Đức Tin” từ ngày 11 tháng 10 năm 2012 đến ngày 24 tháng 11 năm 2013. Nhưng ngay cả khi là một giáo sư và trước đó là một sinh viên, Joseph Ratzinger đã được định hình bởi sự phân biệt và mối liên kết giữa lý trí và đức tin.

Như Người đã nói trong buổi tiếp kiến chung ngày 21 tháng 11 năm 2012: “Thiên Chúa không phải là điều gì phi lý, nhưng cùng lắm là một huyền nhiệm. Ngược lại, huyền nhiệm không phải là phi lý, mà là sự tràn đầy của cảm nhận, của ý nghĩa, của sự thật. Nếu huyền nhiệm có vẻ khó hiểu đối với lý trí, thì đó không phải là vì không có ánh sáng trong huyền nhiệm, mà là vì có quá nhiều ánh sáng.”

Do đó, Đức Bênêđictô XVI tiếp tục giải thích, nếu mắt con người hướng thẳng vào mặt trời để nhìn, thì họ sẽ chỉ thấy bóng tối.

"Nhưng ai có thể nói rằng, mặt trời không chiếu sáng, thậm chí là nguồn sáng? Đức tin cho phép một người chiêm ngưỡng 'mặt trời', Thiên Chúa, bởi vì đó là sự chấp nhận mặc khải của Người trong lịch sử. Có thể nói, anh ta thực sự nhận được toàn bộ ánh sáng rực rỡ của mầu nhiệm Thiên Chúa và nhận ra phép lạ vĩ đại của Người: Thiên Chúa đã đến với con người, Người đã tự hiến mình cho sự nhận biết của họ bằng cách hạ mình xuống giới hạn thụ tạo của lý trí họ.

Đồng thời, Thiên Chúa soi sáng lý trí bằng ân sủng của Người, mở ra cho nó những chân trời mới, bao la và vô tận, Đức Bênêđictô XVI tiếp tục. Vì vậy, đức tin là động lực để luôn luôn tìm kiếm, không bao giờ dừng lại và không bao giờ bằng lòng với sự khám phá không mệt mỏi chân lý và thực tại.

Theo ý kiến của Người, "một số nhà tư tưởng hiện đại" nuôi dưỡng "định kiến" rằng, "lý trí của con người dường như bị chặn lại bởi tín điều". Nhưng điều đó là sai. “Điều ngược lại mới đúng, như những bậc thầy vĩ đại của truyền thống Công giáo đã chỉ ra,” Đức Bênêđictô XVI nói tại buổi tiếp kiến chung nói trên.

"Mối quan hệ giữa đức tin và lý trí là một thách thức nghiêm trọng đối với nền văn hóa hiện đang thống trị ở thế giới phương Tây"

Chúa nhật 28-01-2007, Đức Bênêđictô XVI nói về vị thánh trong ngày, Thánh Tôma Aquinô và công việc của Người trong một bài phát biểu ngắn tại buổi đọc kinh Truyền Tin ở quảng trường Thánh Phêrô. Đức Thánh Cha nói:

“Theo suy nghĩ của Thánh Tôma Aquinô, lý trí con người ‘thở’, có thể nói, nó di chuyển trong một chân trời rộng mở, nơi nó có thể thể hiện những gì tốt nhất của chính mình. Mặt khác, khi con người tự giới hạn mình chỉ nghĩ đến vật chất và những đối tượng có thể kiểm chứng bằng thực nghiệm và khép mình trước những câu hỏi lớn về cuộc sống, về chính Thiên Chúa, thì con người trở nên nghèo nàn. Mối quan hệ giữa đức tin và lý trí là một thách thức nghiêm trọng đối với nền văn hóa hiện đang thống trị ở thế giới phương Tây.”

Vì việc xác định mối quan hệ giữa đức tin và lý trí là nền tảng cho sự hiểu biết hiện đại về khoa học, nên không có gì ngạc nhiên khi Đức Bênêđictô XVI trước những người tham gia hội nghị toàn thể của Hàn lâm Khoa học Giáo hoàng vào ngày 8 tháng 11 năm 2012, tại Sala Clementina ở Rôma, Người nói:

“Tôi tin chắc rằng, trong cuộc phiêu lưu vĩ đại của con người nhằm cố gắng làm sáng tỏ những bí ẩn của con người và vũ trụ, cần phải có sự đối thoại và hợp tác liên tục giữa thế giới khoa học và thế giới đức tin để xây dựng một nền văn hóa tôn trọng đối với con người, phẩm giá con người, quyền con người, tương lai của gia đình nhân loại và sự phát triển bền vững của hành tinh chúng ta. Nếu không có sự tương tác cần thiết này, những câu hỏi lớn của nhân loại sẽ rời khỏi lĩnh vực của lý trí và sự thật và bị bỏ mặc cho sự phi lý, thần thoại và sự thờ ơ, gây tổn hại lớn cho nhân loại, hòa bình thế giới và định mệnh cuối cùng của chúng ta.”

( vatican news)
Link: Glaube und Vernunft: Was Benedikt XVI. dazu sagte - Vatican News

Tác giả bài viết: Lm Anrê Đoàn Văn Điểm chuyển ngữ

Tags: đức tin