Lễ lạc thành Nhà thờ Truông Dốc (Nhà Đá)

Thứ tư - 23/06/2021 19:05

LỄ LẠC THÀNH
NHÀ THỜ TRUÔNG DỐC

Lời Thăm, 20 Juin 1940, tr. 729-731
Nhà Đá

Nhà thờ Truông Dốc (Nhà Đá)
Hình chụp ngày 15.6.2021

Nhà thờ chính địa phận Truông Dốc bị bão sập từ năm 1932, trải mấy năm trời vật đổi sao dời, mà chưa đứng dậy được; đến nay mới đứng dậy được. Cũng nên nói: nó sập xuống để đứng dậy lại cho tốt đẹp hơn; vì nhà mới này xem ra chắc chắn vẻn vang hơn nhà cũ. Vốn nhà thờ mới nầy cũng nhờ được cây gỗ của nhà thờ cũ trước, vì hầu hết cột kèo còn dùng lại được, chỉ phải mua thêm một ít thôi. Song nội gỗ không chỉ là một phần quan trọng nhứt thôi; còn phải sắm gạch, vôi, ngói …; nhứt là phải có tay thầy thợ khéo lo, khéo tính, khéo làm … thì mới nên nhà vẻn vang chắc chắn; nếu không thì rồi cũng đến “ô hô” trước trận cuồng phong! Bất kinh nhứt sự, bất trường nhất trí.[1]

May cho địa phận Truông Dốc, được cha Joachim Sử làm cha sở, ngài có tiếng là thạo nghề kiến trúc. Khi ngài đến nhận địa phận Truông Dốc thì chỉ nhận cái chòi lá thấp thỏi chật hẹp … đó là nhà thờ chính địa phận Truông Dốc! Song con Đức Chúa Trời xưa chẳng chê máng cỏ Bêlem, thì nay cũng không chê cái trại lá lụp xụp nầy, hằng ngày ngự xuống cùng bổn đạo Truông Dốc mấy năm trời. Vả Truông Dốc có trên 2.000 bổn đạo; ngày Chúa Nhựt lễ cả phải chen chúc trong cái trại lá nầy, lớp trong lớp ngoài chật như nêm. Cha sở thấy tồi tệ như vậy thì lòng trí không an, đêm ngày hằng để trí lo việc xây dựng nhà thờ mới cho có nơi thờ phượng xứng đáng.
Trong năm sáu năm trời phần lo cần kiệm tiền bạc, phần lo mua sắm tài liệu;[2] đếm năm 1939 mới khởi công; qua 1940 nầy thì hoàn thành và định lạc thành ngày 4 tháng Juin vừa qua.

Truông Dốc là địa phận lớn, số bổn đạo đã đông lại sốt sắng lắm, và công việc của cha J. Sử cũng là đại sự, nên chẳng những các cha lân cận đều sẵn lòng đến thông vui cùng ngài; đến cố chính Sáng và Đức giám mục trong địa phận, tuy tuổi cao sức yếu, mà cũng chẳng nệ đàng xa, đã hạ cố quang lâm đến chủ tọa cuộc lễ nầy; thật là một cái ơn an ủi đặc biệt cho cha sở và bổn đạo Truông Dốc vậy.

Được tin Đức giám mục chiếu cố, thì cả cha sở cả bổn đạo hiệp lực dọn dẹp bài trí cuộc rước Đức cha cho trọng thể để tỏ lòng trìu mến chúa chiên. Chiều ngày 3 Juin công việc dọn dẹp đã xong; đây là giờ chực Đức cha đến.

Trong nhà thờ trau dồi tráng lệ rực rỡ, từ ngoài cửa nhà thờ ra đến đàng Thuộc địa số 1 là nơi dọn bái hạ, thì cờ đóng hai hàng, nhiều khải hoàn môn, đồng nhi nam nữ đầu đội tràng hoa, tay cầm cờ, các thầy dòng Kim Châu do cố Khâm đem theo, các cha ứng chực tại đây; còn đoàn bổn đạo thì đem kỳ, cổ, nhã nhạc, tàn lọng … đi đón ở địa đầu, do cha P. Quyển tiến dẫn. Một đoàn chiên con đông đúc, mặt mày hớn hở, lòng trí hân hoan đang chực rước chúa chiên.

Song đời không đâu được vui cho trọn, thiên đàng mới là vui thật, vì đang khi mọi người nao nức hớn hở thì Chúa trên lại e khi đoàn con cái vui bề ngoài mà thiệt lòng sốt sắng bề trong, nên đã gởi cho một chút thánh giá, là cho xối xuống một trận mưa khá to!

Đúng năm giờ chiều Đức cha mới đến. Vừa thấy xe giá thì liền trống giục cờ xổ, pháo nổ rền trời, nhã nhạc cử hành, loan kỳ phất phới; Đức cha bỏ xe ôtô, ngự qua một chiếc xe kéo đã trau dồi, kết bông rất đẹp mắt!

Đến bàn bái hạ, Đức cha vào bận phẩm phục giám mục, mão ngọc gậy vàng rực rỡ, “Con hãy chăn chiên mẹ và chiên con của Cha”, lời Chúa phán cùng Thánh Phêrô xưa, nay ứng hiện nơi đây. Đấng chủ chiên ngự giữa, có các linh mục là chiên mẹ và một đoàn chiên con đông đúc vây chunbg quanh chúa chiên. Cố Khâm và các thầy dòng hát các kinh Latinh theo lễ phép Hội thánh, đang lúc đồng nhi nam nữ ca các bản hát tiếng Nam rất êm ái rập ràng.

Vào đến cửa nhà thờ thì chính cha sở đứng chực cử hành các lễ phép rước Đức giám mục vào nhà thờ. Vào nhà thờ làm xong các hết các lễ phép, thì Đức cha ban phép lành chung cho bổn đạo. Ấy là xong cuộc rước Đức cha, còn đợi đến cuộc đại lễ ngày mai.

Ngày 4 Juin chính đại lễ; bảy giờ mai, chuông đổ lãnh lói, chiêng thúc, trống giục … bổn đạo kéo đến, thiên hạ chung quanh cũng tuốn đến rất đông. Các đồng nhi nam nữ sắp hàng trước nhà cha sở, kỳ, cổ, nhã nhạc, tàn lọng … các thầy và các cha cũng tựu lại, giăng hàng rước Đức cha ra nhà thờ. Ra đến cửa nhà thờ thì dừng bước, khỏi hành lễ nhạc. Đang lúc các thầy hát những bản kinh rất rập ràng, lúc trầm lúc bổng, đưa lên cửu trùng hiệp cùng đạo binh thiên quốc cũng đang hát mừng Thiên Chúa cũng được thêm một đền thờ dưới trần gian, trông chuông vang trời, pháo lói rền đất, khói mây mịt mù, thoát mấy chữ đại tự: “Pavete ad Sanctuarium meum";[3] lòng trí phát tưởng như Thiên Chúa đang ngự xuống giữa cơn sấm sét khói mây nầy mà truyền lịnh cho loài người phải giới sợ khi bước vào nhà thờ Chúa. Đức cha làm phép nhà thờ rồi, cố Khâm làm lễ hát; sau Evang cha P. Thạnh là cha sở Thác Đá bước ra đọc một bài giảng, ý tứ thâm thúy, lời lẽ phân minh rõ ràng; ngài có nhắc qua về cố Lựu (P. Hamon) là cha sở Truông Dốc ngày xưa, nhờ cố trồng cây nay chặt làm nhà thờ nầy; song ngài đã rõ: đây không phải là chỗ nói chuyện xưa, kẻo quá ư nệ cổ mà vong kim; chính ý ngài là mừng cho cha sở Truông Dốc đã chịu khổ cực mà làm nên việc lớn; mừng cho bổn đạo được nơi thờ phượng xứng đáng; khuyên giáo hữu phải kính trọng, phải yêu mến, phải năng đến nhà thờ là nơi Chúa ở cùng ta; hầu ban ơn cho ta; mà nhứt là lo trau dồi nhà thờ thiêng liêng là linh hồn, đó mới thật là nơi Chúa ưng ngự với ta … Trưa ngày ấy còn đãi bữa tiệc trọng thể, có mời quan huyện Phù Mỹ vào dự tiệc có các đồng nhi nam nữ hát nhiều bài ca, khá êm tai, thêm ngon miệng! Đến tuần sâm-banh, cha Michel Thiên là vị linh mục cao niên ở Truông Dốc có nói mấy lời nhắc đến cố Lựu là đấng đã lập ra địa phận Truông Dốc, và mừng cha sở đương thời, một câu nầy cũng đã an ủi: khi cha đến nhận sở thì cha chỉ nhận một đống cây ngổn ngang, và mấy đống gạch, ngói … bể; mà nay một tay cha gầy dựng nên một cái nhà thờ đồ sộ nguy nga nầy …? Thật thế! Kẻ viết bài nầy xin ké thêm vài lời mừng cha sở J. Sử, thật cha đã hao mòn, cha đã lao lực lắm mới làm nên được ngôi nhà thờ khả quan như vậy. Zelus domus tuae comedit me![4] – Bởi đó đã được Đức cha, cố Chính và nhiều cha Tây Nam đến thông mừng cùng cha đông lắm vậy.

[1] Không từng trải một việc gì thì không khôn ra một chút nào

[2] Vật liệu

[3] Lêvi 26,2: “Custodite sabbata mea, et pavete ad Sanctuarium meum” (Các ngươi phải giữ ngày sabát của Ta và kính sợ thánh điện của Ta)

[4] Tv 69,10: “Quoniam zelus domus tuae comedit me” (Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà con phải thiệt thân)