LƯỢC SỬ GIÁO XỨ NGỌC THẠNH
1. Giáo Xứ Ngọc Thạnh có đặc điểm địa lý – Xã Hội rất đặc biệt. Nhà thờ xứ nằm cạnh Quốc Lộ 1 gần cầu Diêu Trì, thuộc địa bàn Khu Vực 9, Phường Trần Quang Diệu, Thành phố Qui Nhơn, Tỉnh Bình Định. Đây là vùng bán thị bán quê, là ngã 3 giao thông đi các miền trong nước. Phía Bắc có ga Diêu Trì, phía Nam là Khu Công Nghiệp Phú Tài. Phía Đông có trường Cao đẳng; còn phía Tây là một dãy dài trung du sơn cước đến hết huyện miền núi Vân Canh.
2. Giáo Xứ Ngọc Thạnh ngày xưa gọi là Cây Da có nhà thờ từ năm 1747 với trên 100 tín hữu, nằm ở thôn Ngọc Thạnh, Xã Phước An, huyện Tuy phước, Tỉnh Bình Định. Cùng với Sông Cát là 2 giáo điểm thuộc Làng Sông-Tân Dinh
- Năm 1905 Đức Cha Grangeon Mẫn đã làm phép nhà thờ này.
- Đến năm 1927 , Cây Da được tách khỏi Tân Dinh thành địa sở Cây Da với Cha Simon Tôn làm Cha sở tiên khởi; lúc bấy giờ Địa sở Cây Da có 8 giáo họ : Cây Da, Sông cát,Thăng Bình, Đất Vỡ, Phú Trung, Tân Vinh, Đại Hội, Phú Tài.
- Năm 1930 Cha Benêđictô Nguyễn Đình Hiến đổi tên Địa sở Cây Da thành Ngọc Thạnh
- Thời Cha Phanxicô Nguyễn Quang Hiền (1941-1950 )đã lập thêm giáo họ Nam Thạnh do có nhóm giáo dân gốc Nam Bình đến sinh sống phía nam cầu Diêu Trì.
Phong trào truyền giáo mạnh dần qua các thời :
+ Cha Anrê Nguyễn Văn Tường ( 1950-1955 )
+ Cha Phêrô Nguyễn Kỳ Hội ( 1955-1957 )
+ Cha Matthêô Trịnh Hòa Đại ( 1955-1961 )
- Năm 1960 giáo đân Ngọc Thạnh lên đến 3000 với ¾ là tân tòng.
- Thời Cha Gioakim Đoàn Kim Hiền (1961-1964 ) : Cha sở và giáo dân di cư về giáo họ Nam Thạnh. Lúc đầu Cha Hiền tạm sử dụng các cơ sở đơn sơ sẵn có của giáo họ Nam Thạnh làm nơi sinh hoạt phụng vụ của Gióa Xứ. Sau đó Cha trưng đất xây nhà vuông và xây móng nhà thờ Ngọc Thạnh tại vị trí ngày nay.
- Năm 1965 Cha Agustinô Nguyễn Thanh Long tiếp tục xây dựng nhà thờ mới.
- Cha Agustinô Nguyễn Thanh Huệ (1965 – 1968) đã hoàn thành công trình nhà thờ Ngọc Thạnh. Cha Huệ cũng xây dựng 1 trường tiểu học tại đây.
- Thời Cha Phêrô Nguyễn Quang Báu (1968 – 1971) mở rộng trường tiểu học, xin các nữ tu dòng MTGQN về giúp.
- Đến thời Cha Simon Huỳnh Tấn Công (1971 – 1975) toàn giáo xứ có đến 17 giáo họ : Ngọc Thạnh( tức Nam Thạnh cũ) Cảnh An, Tân Lập, Quang Hiển, Tân Vinh, Tăng Phúc, Tăng Hòa, Thanh Long, Mỹ Lộc, Thanh Bình, Thanh Huy, Đại Hội, Sông Cát, An Thạnh, Nhơn Mỹ và Long Vân. Phú Tài được tách làm địa sở mới.
- Những năm 1965 – 1966 Ngọc Thạnh có lúc cao điểm lên trên 5000 giáo dân, đa số là dân tị nạn chiến tranh. Đến năm 1975 Giáo Xứ Ngọc Thạnh còn 2306 giáo dân.
- Thời Cha Luca Nguyễn Huy Kỳ (1975– 2004) với nhiều khó khăn do biến đổi chế độ chính trị, nhiều giáo họ ly tán. Cha đã cố gắng duy trì sinh hoạt mục vụ tại những nơi còn giáo dân và nhà thờ như Sông Cát, Nhơn Mỹ, Đại Hội, Vân Canh … Từ năm 1996 Cha bắt đầu việc tu sửa và xây dựng lại giáo xứ : nhà ở cho các nữ tu dòng MTGQN, tu sửa nhà thờ và xây dựng bờ tường khuôn viên nhà thờ, xây dựng nhà đa dụng sinh hoạt giáo xứ, tu sửa nhà thờ Sông Cát, Vân Canh …
- Năm 2001 có Cha Gioakim Trần Minh Dũng về làm phó xứ. Năm 2003 Cha Antôn Pađôva Trần Liên Sơn thay Cha Dũng làm phó xứ.
- Ngày 25/01/2004 Cha Sơn được bổ nhiệm làm Cha xứ Ngọc Thạnh đến nay.
- Tháng 04-2008 Cha Giuse Nguyễn Văn Thành về làm phó xứ.
- Tháng 11-2010 Đức Cha đưa Cha Matthêô Nguyễn Ngọc Vũ về làm Phó xứ và đặc trách Giáo họ Vân Canh.
- Cha Antôn Pađôva đã xây dựng nhiều công trình cho Giáo Xứ Ngọc Thạnh : làm mới cung thánh nhà thờ, xây mới phòng thánh, xây nhà giáo lý mới, xây núi hang đá Đức Mẹ, dựng đài Thánh Giuse, làm Hoa viên Lòng Thương Xót Chúa giữa tiền đường Nhà thờ, tiếp tục tu sửa nhà thờ Sông Cát, Nhơn Mỹ, xây nhà xứ Vân Canh. Cha đã củng cố và thành lập các hội đoàn : Ban giáo lý, hội mẹ, hội gia trưởng, hội trợ táng, các ban mục vụ …
3. Hiện nay, giáo họ chính Ngọc Thạnh được Cha Sở Antôn Pađôva chia làm 4 giáo khu với 367 gia đình và 1554 giáo dân. 2 giáo khu đông nhất là Mân Côi và Thăm Viếng bao bọc xung quanh nhà thờ, bên kia sông Hà Thanh là giáo khu Phaolô II của vùng Vân Hội Diêu Trì, bên này sông là giáo khu Phaolô I thuộc ngã 3 và KCN Phú Tài.
- Nhìn về hướng đông có giáo họ lâu đời Sông Cát được hình thành từ năm 1817. Giáo họ Sông Cát là nơi có 5 trong 7 linh mục xuất thân từ Giáo Xứ Ngọc Thạnh. Hiện nay Sông Cát có 76 gia đình với 239 giáo dân. Bên cạnh là các giáo họ :
Luật Lễ 7 gia đình 35 giáo dân
An Thạnh 12 gia đình 41 giáo dân
Nhơn Mỹ 22 gia đình 38 giáo dân
Long Vân 27 gia đình 71 giáo dân
- Đi dần về hướng Tây là các giáo họ :
Đại Hội 24 gia đình 127 gd
Thăng Bình 14 gđ 41 gd
Tân Lập 53 gđ 217 gd
Tân Vinh 45 gđ 157 gd
Vân Canh 54 gđ 178 gd
Dân tộc thiểu số 8 gđ 36 gd
Tổng cộng toàn giáo xứ có 709 gđ với 2734 giáo dân (năm 2012).
Về cơ sở ngoài nhà thờ Ngọc Thạnh có nhà thờ Sông Cát, Vân Canh tạm dùng, nhà thờ Nhơn Mỹ đã xuống cấp, Đại Hội chỉ còn nền, còn các giáo họ khác thì không còn hoặc không có nhà nguyện gì cả.
4. Sinh hoạt các hội đoàn và giáo lý hầu như chỉ có ở giáo họ chính, phong trào có lúc lên lúc xuống nhưng nhìn chung vẫn duy trì được tổ chức với tinh thần yêu thương và phục vụ. Cha sở, Cha phó, quí thầy, quí sơ giúp xứ, ban chức việc và các hội đoàn đã có nhiều cố gắng trong việc chăm sóc mục vụ các giáo họ vùng sâu vùng xa nhưng vẫn còn gặp nhiều khó khăn trắc trở khách quan cũng như chủ quan.
Nói chung nơi nào có linh mục hiện diện thường xuyên thì giáo dân sống đạo tương đối khá. Giáo dân các Giáo họ xa chỉ dự lễ ngày Chúa nhật. Để giúp các Giáo họ thăng tiến, cần được tiếp tục đào tạo giáo lý viên và tập cho các Giáo họ xa biết tổ chức phụng vụ Lời Chúa trong nhà thờ và gia đình, năng thăm viếng các gia đình trong các Giáo họ để khuyến khích, để hiểu rõ tình hình và nguyện vọng của giáo dân và giúp đỡ họ khi cần, để “ Các chiên Ta biết Ta và Ta biết các chiên Ta ”. GIÁO PHẬN QUY NHƠN NHÀ THỜ GIÁO XỨ NGỌC THẠNH Địa Chỉ : tổ 1, Khu vực 9, Phường Trần Quang Diệu, Thành phố Qui Nhơn, Tỉnh Bình Định. Chánh xứ : Linh mục Antôn Pađua Trần Liên Sơn Tel. : 0563 741685 Năm thành lập : 1927 Nhà thờ xây dựng : 1963 Bổn mạng : 15-8 : Đức Mẹ Hồn xác Lên Trời Số Gia đình : 709 Số giáo dân : 2.734 (Năm 2012) GIỜ LỄ : Chúa Nhật : Lễ 1 : 5g45 Lễ 2 : 9g00 Lễ 3 : 17g45 Ngày Thường : Chiều : 17g30 |
Ý kiến bạn đọc